Σάββατο 31 Δεκεμβρίου 2022

Ο Νέστωρας δεν είναι πλέον μαζί μας....

 

Αρχές Δεκεμβρίου 2022, έμαθα από το διαδίκτυο αυτό που κατά βάθος γνώριζα, αλλά φοβόμουν  να διασταυρώσω.

Ο φίλος μου Νέστωρας  Παπανικολόπουλος, δεν ζούσε πλέον. Είχαμε μιλήσει στο τηλέφωνο αρχές, ή μέσα Οκτωβρίου. Η φωνή του έβγαινε με δυσκολία…Όσες φορές προσπάθησα να τον ακούσω ξανά από τότε στάθηκε αδύνατο, Άρα; 

        ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ

ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΡΙΟ ΕΙΚΑΣΤΙΚΩΝ ΤΕΧΝΩΝ ΕΛΛΑΔΟΣ 

Αθήνα 25/11/2022  Δ.Τ. 75

Έφυγε από τη ζωή ο χαράκτης και ζωγράφος Νέστωρ Παπανικολόπουλος.

Είχε γεννηθεί στην Αθήνα το 1928. Σπούδασε στην Ανώτατη Σχολή Καλών Τεχνών της Αθήνας (1953-1958) με δασκάλους τον Γιάννη Μόραλη, τον Σπύρο Παπαλουκά και διδάχτηκε βυζαντινή αγιογραφία από τον Αγήνωρα Αστεριάδη και το Φώτη Ζαχαρίου. Συνδέθηκε από μικρή ηλικία με τον χαράκτη Τάσο Αλεβίζο και μαθήτευσε δίπλα στο γλύπτη Θανάση Απάρτη. Ασχολήθηκε με τα διαθέσιμα μηχανικά μέσα της εποχής (1965-1967) και δημιούργησε video και animation. Το 1967 εγκαταστάθηκε στο Παρίσι και το 1980 επέστρεψε στην Ελλάδα παρουσιάζοντας συγκεντρωτικά τη δουλειά του στην πρώτη του ατομική έκθεση (Νέες Μορφές 1980). Ήταν από τους πρώτους που δημιούργησε εικαστικές συνθέσεις χρησιμοποιώντας ψηφιακά μέσα από το 1983, παίζοντας πρωταρχικό ρόλο στην εισαγωγή της computer art στην Ελλάδα. Δίδαξε στο Αθηναϊκό Τεχνολογικό Ινστιτούτο (1961-1967), στα ΤΕΙ εφαρμογές κινουμένου σχεδίου και στην ΑΣΚΤ (1983-1986). Δημιούργησε ψηφιακά εκπαιδευτικά προγράμματα για παιδιά στον τομέα της αρχαιολογίας. Είχε δημοσιεύσει άρθρα σχετικά με την ψηφιακή επεξεργασία των εικαστικών έργων. Υπήρξε ενεργό μέλος της Ομάδας Τέχνης Α του ΕΕΤΕ για την επικοινωνία και την τέχνη. Ήταν σύζυγος της αγωνίστριας και εικαστικού Βιργινίας Βασιλείου. Παρουσίασε το έργο του σε περιορισμένο αριθμό εκθέσεων στην Ελλάδα και τη Γαλλία και σε αρκετές ομαδικές εκθέσεις.

 Περισσότερα σχετικά από τις προσωπικές συζητήσεις μας με το Νέστωρα με σεβασμό πάντα στη μνήμη του και την ανθρωπιά του.

Όσα δηλαδή θυμάμαι.

Τον γνώρισα την εποχή Amstrad, Amiga, PC, VGA 640X480 (1983 μάλλον, εγώ είχα ένα MSX2 Philips). Βρεθήκαμε πρώτη φορά σε μια έκθεσή του, όταν επέστρεψε από τη Γαλλία. 

Αργότερα, ένα ίσως χρόνο μετά, είχε ετοιμάσει μια παρουσίαση σχετικά με τις δυνατότητες των υπολογιστών να χειριστούν γραφικά, εικόνες, πίνακες, ζωγραφική, ήταν δυνατότητα που τον είχε ενθουσιάσει, αλλά και προβληματίσει. Ήταν μέχρι τέλους της ζωής του οραματιστής, ένας έφηβος με μορφή παιδική και σώμα γέροντα, του σοφού Νέστωρα.  

Ωστόσο η ένταση για την ομαλή και επιτυχημένη παρουσίαση σε ότι αναλάμβανε του στοίχισε σοβαρά προβλήματα με τη καρδιά του. 

Το 2000 μου μίλησε και για τη καλή του τη Βίργω και τα προβλήματα υγείας της. Τελικά δεν τη γνώρισα, δεν πρόλαβα. Έμαθα ωστόσο πως είχε δημοσιεύσει δυο βιβλία και τα απόκτησα. Το  «ένα κλωνάρι ανθισμένο ρείκι»  και το βιβλίο με τα υπέροχα σχέδια με μολύβι από το «Τρίκερι». Είναι βιβλία που αξίζει να υπάρχουν στις βιβλιοθήκες μας το λιγότερο ως ντοκουμέντα αναφοράς και ως έργα τέχνης μιας εποχής σημαντικής. Η Βιργινία, (Βίργω για τους φίλους), δεν έζησε πολύ, μας «άφησε» το 2001.

Πληροφορίες για τη κυρία Βασιλείου από τον παγκόσμιο ιστό.

 Η Βιργινία Βασιλείου ήταν η σύντροφος του Νέστωρα γεννήθηκε στην Αθήνα. Είχε από μικρή το όνειρο να γίνει ζωγράφος. Στα χρόνια της Κατοχής, φοιτήτρια της Φιλοσοφικής Σχολής και στρατευμένη στην εαμική Αντίσταση, περνούσε με δέος μπροστά από τη Σχολή Καλών Τεχνών.
Σχεδίαζε, ζωγράφιζε, δοκίμασε τις ικανότητες της στη γλυπτική, στη μικροτεχνία, στην εικονογράφηση.
Μετά την απελευθέρωση έζησε τις περιπέτειες του κόσμου της εαμικής αριστεράς.
Δικάστηκε από έκτακτο στρατοδικείο με ανυπόστατες κατηγορίες, με πολλούς συγκατηγορούμενους.

Ο εγκλεισμός στους ασφυκτικά γεμάτους θαλάμους των φυλακών Αβέρωφ ήταν γι' αυτήν οδυνηρή και τραυματική εμπειρία.
Όταν εξέτισε την ποινή της, δεν απελευθερώθηκε αλλά εκτοπίστηκε στο Τρίκερι. Μετά την εξορία δούλεψε πλάι στον χαράκτη Τάσσο στο εργοστάσιο γραφικών τεχνών ΕΛΚΑ και μαθήτευσε κοντά του στη χαρακτική. Δούλεψε επίσης ως ζωγράφος στον "Κεραμεικό" και αργότερα σε τοιχογραφίες εκκλησιών και σε αποκατάσταση πινάκων, στην Ελλάδα και στη Γαλλία.
Για τον εαυτό της έκανε ζωγραφική, τέμπερες, λάδια, ψηφιδωτά κ.λπ. Δεν επιδίωξε ποτέ να προβάλει τη δουλειά της. Η συμμετοχή της με λίγα έργα της σε ομαδικές εκθέσεις στη Μόσχα και στο Παρίσι οφείλεται σε προσπάθειες άλλων, μεταξύ των οποίων ο άντρας της, ζωγράφος Νέστωρας Παπανικολόπουλος.

Το τέλος του ζωγράφου κι αγιογράφου Νέστωρα.

Έχω από το Νέστωρα όμορφες αναμνήσεις από τα έργα του, από συζητήσεις σχετικά με: τη τέχνη, το πολιτισμό, τη πολιτική, τους υπολογιστές, την οικονομία και το εμπόριο της τέχνης, Τα 2-3 τελευταία χρόνια είχε σοβαρά προβλήματα κινητικότητας και όρασης, ωστόσο ανάλωνε πολλές ώρες σχεδιάζοντας ακόμη και με κλειστά μάτια! Και έχω δει σχέδια του σε χαρτί που μπορεί κάποιος να επιλέξει τμήματα με τεράστιο ενδιαφέρον. Μετά την επιδρομή του Covid απέφευγα να τον δω για να μη του μεταφέρω πρόβλημα υγείας πέρα από τα δικά του.  Μετά τη πτώση και νοσηλεία του ο Νέστωρας δεν άνοιξε ξανά υπολογιστή καθώς μου είπε. Ένα μήνα περίπου πριν "φύγει" πρέπει να ήταν η τελευταία συνομιλία μας.

Ακόμη ένας θαυμάσιος άνθρωπος, ζωγράφος, αγωνιστής με το δικό τρόπο, δάσκαλος, και φίλος απαλλάχθηκε από τα βάσανα της ζωής.

Ήδη μου λείπει ο Νέστωρας, θυμάμαι ως φωτογράφος που είμαι τη μορφή του.

-Σαν βρεθούμε ξανά, θα σου πω νεότερα Νέστωρα.

Εμείς οι άλλοι να έχουμε καλή χρονιά να τον θυμόμαστε.

Σπάτα 31 Δεκεμβρίου 2022

Κυριακή 6 Μαρτίου 2022

Αποφασιστική στιγμή είναι...

Η τώρα, η ποτέ.

 

Τι ακριβώς συμβαίνει όταν παίρνουμε μια φωτογραφία την αποφασιστική στιγμή;

Έχει νόημα να συνεχίσουμε να στοχεύουμε προς τις συντεταγμένες του χώρου όπου πριν ένα ελάχιστο κλάσμα του χρόνου συνέβη κάτι φωτογραφικά ανεπανάληπτο;

Αν ξαναπάμε στο ίδιο σημείο, μετά από κάποιο χρονικό διάστημα, μπορεί να συμβεί η ίδια συγκυρία;

Και αν ναι, η αποφασιστική στιγμή ποια θα είναι;

Μπορώ να αραδιάσω πολλά ακόμη ερωτήματα, ωστόσο παραμένει, και θα παραμένει για καιρό η μοναδικότητα του παραδείγματος της κλασσικής πλέον φωτογραφίας του A.C. Bresson.

Μια πρώτη ανάγνωση της φωτογραφίας.

Αναφέρομαι στην ασπρόμαυρη φωτογραφία του 1932 με τον ιπτάμενο και προς άμεση προσγείωση άνθρωπο πάνω από τα νερά, για να μη βραχεί!

Εύκολα προσέχει κανείς διάφορα στοιχεία πεσμένα που εξέχουν από την ακίνητη επιφάνεια του νερού.

Μήπως κρύβεται κάτι κάτω από την επιφάνεια που θαρρεί πως βλέπει ο θεατής;

Η φαντασία και η αισθητική επιτρέπουν πολλαπλές προσεγγίσεις σε αυτή τη φωτογραφία δρόμου που καταγράφει και την θολή ατμόσφαιρα στο βάθος.

Ο ίδιος ο φωτογράφος έχει αφήσει ένα μικρό βιβλιαράκι με τίτλο «η αποφασιστική στιγμή», με τις γενικότερες σκέψεις του και τους προβληματισμούς του για την φωτογραφία. Ωστόσο, την αποφασιστική στιγμή τη προσπερνά διακριτικά!

Απόκτησα πρόσφατα αυτό το βιβλιαράκι, αλλά δεν βρήκα κάτι ξεκάθαρο και αποκλειστικό για την αποφασιστική στιγμή. Σκέφτηκα πως η αποφασιστική στιγμή προέκυψε από φιλολογικές αναλύσεις τεχνοκριτικών και θαυμαστών του. Έτσι είπα να το πάω στα άκρα, να πω την άποψή μου, όσο μου κόβει…

Ξεκαθαρίζω πως δεν είμαι κυνηγός της αποφασιστικής στιγμής με κάθε τίμημα, ή της άμεσης φωτογραφικής δράσης. Μου αρέσει η μελέτη, το ψάξιμο, η διαδικασία, και τέλος η δράση. Όχι Μότσαρτ, αλλά Μπετόβεν (κατά κάποιο τρόπο).

Θαυμάζω το φώτο-ρεπορτάζ, αισθάνομαι δέος για αυτό το είδος φωτογραφίας αλλά «δεν κατέχω πράμα» και έχω ελάχιστες φωτογραφίες δράσης.

Θα προσπαθήσω λοιπόν να καταθέσω τις δικές μου σκέψεις από την «ανάγνωση» της συγκεκριμένης φωτογραφίας.

Η ανάλυση της φωτογραφίας του A.C. Bresson.

Βλέποντας τη φωτογραφία, σκέφτηκα ότι η αποφασιστική στιγμή δεν είναι αυτή που δείχνει. Είναι η αμέσως επόμενη, που εννοείται, που λογικά ο άνθρωπός μας θα πατήσει στο νερό, με ότι θεαματικό ακολουθήσει, κι ότι ήθελε προκύψει.

Αποφασιστική είναι η στιγμή και ο αέρας που αναπνέει ο φωτογράφος, η σκέψη, η παρατήρηση, η ολοκληρωμένη γνώση του τι μπορεί να κάνει η φωτογραφία και τι όχι.

Το τακούνι του υποδήματος (του θέματός του), απέχει ελάχιστα από την επιφάνεια του νερού.

Είναι προφανώς οριστικό και αναπόφευκτο, είναι το πεπρωμένο του να πατήσει στο νερό, αλλά δεν είναι το καταληκτικό που θα έρθει. Ίσως ακολουθήσει κάτι ποιο δραματικό, επεισοδιακό, θεαματικό. Μας εισάγει στο επόμενο κλικ…που δεν έγινε.

Ίσως και η αμέσως επόμενη λήψη να έδινε μια αποφασιστική φωτογραφική στιγμή, με τα νερά να πετάγονται, σαν να έχει πέσει πέτρα, σκέφτομαι.

Σήμερα με τα 10 ~24 καρέ / δευτερόλεπτο θα ήταν εύκολο να ληφθούν περισσότερες φωτογραφίες. Όμως μετά από ψάξιμο, ίσως και πάλι καταλήγαμε στην αρχική στην οποία αναφέρομαι.

Το ερώτημα είναι: μπορούσε να πάρει τότε ακόμη μια φωτογραφία άμεσα;

Η απάντηση είναι σίγουρα ΟΧΙ, με τίποτα.

Και να γιατί. Ο ρυθμός «συνεχόμενων» λήψεων με αυτό το μοντέλο είναι μετά βίας μια λήψη κάθε 2~3 δευτερόλεπτα. Το όπλισμα κλείστρου και προώθηση φιλμ γινόταν με ρόδα, κι όχι μοχλό. Η ρύθμιση των μέτρων εκ νέου με το χέρι, έπρεπε να φέρει πάλι το σκόπευτρο στο μάτι και να συνθέσει, να συμπέσουν τα είδωλα στο τηλέμετρο, αλλά το «το πουλάκι θα είχε πετάξει»!

Τεχνολογικά, ήταν κάτι ανάλογο με ένα εμπροσθογεμές κυνηγετικό όπλο (βολή κατά βολή)!

Στην επόμενη λήψη, ο ιπτάμενος ήρωας θα είχε προσγειωθεί στο νερό! Θα ήταν εκτός συνθετικής θέσης, ίσως και να είχε αντιληφθεί το φωτογράφο.

Άρα πρέπει να δεχτούμε ως δεδομένα: την επισήμανση του φωτογράφου, την επιλογή του, τα μέσα της εποχής του, και αυτή τη φωτογραφία του ως ιδανική αποφασιστική στιγμή, για την εποχή του.

Σημασία έχει εδώ πως ο φωτογράφος, γνωρίζει πλήρως τις δυνατότητες του μέσου (φωτογραφικής μηχανής και της φωτογραφίας), έχει βάλει πλέον τις βάσεις της φωτογραφίας δρόμου και του ρεπορτάζ.

Γνωρίζουμε ότι ο φωτογράφος είχε προτίμηση σε αυτό το είδος φωτογραφίας, έχει αφήσει και πολλές ακόμη (αν δεν τις έχετε δει όλες).

Η φωτογραφία αυτή, δείχνει ακόμη μιαν ανθρώπινη απόπειρα πτήσης με άδοξο τέλος, προφανώς. Είναι η στιγμή ακριβώς που καταγράφεται μια «ηρωική» διάθεση εξόδου του ανθρώπου από τη παγίδα του φωτογραφικού κάδρου που έστησε ο φωτογράφος μας.

Η θέση του «θέματος» μέσα στο κάδρο, δεν είναι ίσως η ιδανική συνθετικά, είναι όμως δραματικά ισχυρή, επιτείνει την δράση. Ταυτόχρονα, δείχνει πως δεν υπάρχει έξοδος από το παρόν και σωτηρία.

Το πάω μακριά; Θα το πάω και πιο πέρα.

Ο χρόνος του κλείστρου δεν σταματάει πλήρως την κίνηση, την επισημαίνει με το ελαφρύ φλουτάρισμα. Σε αντίθεση με το φόντο που είναι στατικό, καθαρό και παγιωμένο, η ανθρώπινη φιγούρα δείχνει τη κίνηση, τη δράση, τη μετάβαση προς ένα «τέλος», μια προσγείωση στο νερό.

Βλέπουμε επομένως μια «χαμηλή πτήση» με ένα τέλος που μαντεύουμε εξ αιτίας της αποφασιστικής στιγμής.

Οι τεχνικοί κανόνες: νετ και φλου, αντιστρέφονται καθώς το σημαντικό είναι λίγο θολό, αλλά το υπόβαθρο είναι ξεκάθαρο (για την φωτογραφική εποχή του), ικανό να βαστάξει-υποστηρίξει τη δράση. Κάτι σαν το χορό «τσάμικο».

Ο άνθρωπος ης φωτογραφίας, δεν είναι πουλί, έχει προορισμό.

Το κάδρο δεν είναι άψογο (σύμφωνα με τους γνωστούς, καθολικούς κανόνες, και τη χρυσή τομή). Οι περισσότεροι θα τραβούσαμε με τη μηχανή κρατημένη οριζόντια. Τυπικά πάντα και λογικά, το κράτημα θα ήταν οριζόντιο κι όχι κάθετο.

Στη φωτογραφία βλέπουμε μια προσπάθεια για ηρωική έξοδο της φιγούρας, με επιλογή 24Χ36 χιλιοστά κάδρου, με  όρθιο κράτημα της φωτογραφικής, πράγμα που προσδίδει περισσότερη ένταση, δράμα, αστάθεια.

Η αποφασιστική στιγμή θα μας μετέφερε διαφορετική αισθητική προσέγγιση αν το κάδρο ήταν οριζόντιο, αν ο άνθρωπος είχε συλληφθεί στο ξεκίνημα της «πτήσης» του, αρκετά πιο ψηλά πάνω από τα νερά, αν ήταν στη μέση, ή στη χρυσή τομή του κάδρου, ή αν ήταν ξεκάθαρη η φιγούρα και νεταρισμένη η φόρμα. Ωστόσο ακόμη και το ύψος πάνω από τα νερά, δείχνει μια μέτρια φυσική κατάσταση, ο άνθρωπός μας δεν είναι αθλητής σίγουρα.

Η λήψη έχει γίνει με μια χειροκίνητη ελαφριά φωτογραφική των 35 χιλιοστών, όλα έχουν ρυθμιστεί με άριστη τεχνική γνώση, κρίση και σοφή απόφαση ώστε να προκύψει αυτή η φωτογραφία, στο κλάσμα χρόνου ακριβώς που έπρεπε.

Όλα αυτά δεν γνωρίζουμε με σιγουριά αν τα είχε κατά νου ο φωτογράφος, ή αν αναγκάστηκε να φωτογραφίσει με τον τρόπο που το έκανε. Όμως μετράει το αποτέλεσμα.

Τεχνικές λεπτομέρειες και εικασίες.

Το φιλμ του δεν γνωρίζω τι ευαισθησία είχε, όμως λογικά, την εποχή εκείνη μάλλον κυκλοφορούσε φιλμ με 25 ASA (ISO). Αυτό προφανώς επέβαλε το άνοιγμα φακού να είναι μεγάλο (ανοικτό) καθώς και o χρόνος έκθεσης να είναι αργός. Ο φακός είχε άνοιγμα f από 3,6~18 (σχεδόν f4~f16 σήμερα). Δηλαδή όχι και τόσο φωτεινός σε σχέση με τους σημερινούς, αλλά καλός για την εποχή του. Ακόμη και σήμερα υπάρχουν φωτογράφοι που αναζητούν και πληρώνουν για ένα ανάλογο φακό πολλά χρήματα.

Τα προσφερόμενα τεχνικά στοιχεία της φωτογραφικής, εύκολα οδηγούν σε σημείο αποτυχίας την έκθεση είτε λόγω θολώματος (χρόνος έκθεσης), είτε ρηχού βάθους (ανοιχτό διάφραγμα), ή λάθος υπολογισμό απόστασης. Όσο για τον επαρκή και σωστό υπολογισμό του φωτισμού υποθέτω ότι ήταν θέμα πείρας. Δεν γνωρίζω αν είχε τότε φωτόμετρο χειρός, και προφανώς δεν είχε. Τα πρώτα φωτόμετρα χειρός εφευρέθηκαν-κατασκευάστηκαν αργότερα .

Δεν γνωρίζω αν και το κουτάκι του φιλμ της εποχής είχε κάποιες οδηγίες του τύπου: φως ημέρας τόσο, συννεφιά τόσο, βαριά συννεφιά τόσο, καλοκαίρι τόσο, κλπ

Δεν γνωρίζω επίσης εμφάνιση (χημική σύνθεση), χρόνους επεξεργασίας, και τύπο φιλμ.

Γνωρίζω πως το οριζόντιο κλείστρο της φωτογραφικής έχει λειτουργήσει σαν καπατζές (κλουβί παγίδα για πουλιά), αλλά ο χρόνος έκθεσης δύσκολα να ήταν 1/60 του δευτερολέπτου. Αυτό σημαίνει επίσης ανάγκη για πολύ σταθερό κράτημα, ή σταθεροποίηση της φωτογραφικής με κάποιο τρόπο.

Το φως από ότι βλέπουμε στη φωτογραφία είναι πρωινό (κόντρα), υπάρχει ελαφριά υγρασία. Είναι χειμώνας αν κρίνω από τα ρούχα, άρα μιλάμε για πλάγιο χειμωνιάτικο φως μιας πόλης που είναι βορειότερα από τις δικές μας.

Αυτό μας δείχνει σήμερα, για 100 ISO, στοιχεία έκθεσης f8 ~ 8/11 και χρόνο κλείστρου 1/125 για ανάλογο φωτισμό (περίπου).

Αν υπολογίσουμε την πολύ μικρότερη ευαισθησία του φιλμ της εποχής (ίσως 25 ISO), με δυσκολία βγάζουμε χρόνο κλείστρου 1/60. Την επαρκή έκθεση τη σώζει ο κόντρα φωτισμός και οι ανακλάσεις (ουρανός και νερό είναι σαν καθρέφτες).  

Η αγαπημένη του Leica με «κανονικό» φακό 50 χιλιοστών ήταν το μοναδικό του όπλο. Για την ιστορία, το κλείστρο έδινε χρόνους: πόζα, 1/20, 1/30, 1/40, 1/60, 1/100, 1/200, 1/500 του δευτερολέπτου.

Τα κλάσματα αυτά σήμερα ακούγονται εξωπραγματικά, περίεργα. Ωστόσο ήταν μια «φωτοπαγίδα» που λειτουργούσε άμεσα με το πάτημα του κουμπιού από το χέρι, και το μυαλό του φωτογράφου.

Η φωτογραφική του δεν είχε δυνατότητα για πολλά καρέ / δευτερόλεπτο. Είχε μόνο ένα καρέ με χειροκίνητη προώθηση του φιλμ (ρόδα, όχι μοχλός) και ταυτόχρονο όπλισμα του ριντό. Μιλάμε για οριζόντια διαδρομή και έλεγχο για την ακρίβεια που έβγαινε μόνο από την τάση του ελατηρίου.

Χειροκίνητη η εστίαση, η έκθεση, όλα βήμα-βήμα προς το ελεγχόμενο αποτέλεσμα.

Μου θυμίζει τη παγίδα της αράχνης! Το βέλος του Πάτροκλου!

Η απελευθέρωση του κλείστρου σε αυτές τις μηχανές, είναι άμεση.

Ο μηχανισμός επιτρέπει την άμεση λήψη με τη πίεση του δείκτη.

Ο χρόνος υστέρησης, (lag time) είναι σχεδόν μηδενικός. Δεν υπάρχει απολύτως κανένας επεξεργαστής με τον οποίο θα μπορούσε η μηχανή να υπολογίσει για να εκθέσει το φιλμ στο φως (θέμα χρόνου επεξεργασίας και απόκρισης των ηλεκτρονικών και αυτόματων μηχανισμών που απλά, δεν υπήρχαν).

Σήμερα για να γίνει κάτι ανάλογο, ο φωτογράφος χρειάζεται μια ηλεκτρονική κατασκευή με ταχύτατο επεξεργαστή, φακό με ταχύτατο σύστημα αυτόματης εστίασης και ίριδας, εξελιγμένο λογισμικό, ικανή τροφοδοσία, που σημαίνει και βάρος , που οδηγεί σε μια μεγάλη σε όγκο, ακριβή SLR, ή ,μια dSLR με πολλά καρέ / δευτερόλεπτο.

Ή, να λειτουργήσει με εντελώς χειροκίνητες ρυθμίσεις «πρόγραμμα Μ» τη φωτογραφική.

Αντί αυτού, ο A.C. Bresson το 1932 είχε αυτή τη Leica μια «μινιατούρα ακρίβειας». Έπρεπε να τα προβλέψει, υπολογίσει και ρυθμίσει όλα…

Σχόλιο: η φωτογραφική του 1932 ήταν Leica II, range finder. Καθώς δεν υπήρχε ενδιάμεσος καθρέφτης, ο φακός ήταν στην ελάχιστη απόσταση από το φιλμ με απόδοση οξύτητας σχεδόν σαν αυτή των σημερινών mirorless σε σχέση με τις dSLR. Αλλά ο «λευκός φακός» δίχως βελτιωτικές επιστρώσεις, που εφαρμόστηκαν αργότερα, είχε εντελώς διαφορετική πλαστικότητα από τους σημερινούς. Η μηχανή είχε ενσωματωμένο τηλέμετρο που έκανε τον υπολογισμό απόστασης αργό και δύσκολο (έπρεπε δυο είδωλα να συμπέσουν με τη περιστροφή του δακτυλίου εστίασης του πτυσσόμενου φακού.

Η ακρίβεια κάδρου του οπτικού σκοπεύτρου ήταν σχετική, οπότε από το αρχικό φιλμ κάποια χιλιοστά κάδρου ήταν αόρατα καθώς η θέαση στο 100% κάλυψης του κάδρου ήταν ανέφικτη.

Τίποτα όμως δεν αφέθηκε στη τύχη, είχε προβλέψει ακόμη και το άλμα του ανθρώπου. Αναζητούσε όμως ανάλογες φωτογραφίες, και θυμάμαι αυτή στη Σίφνο με το κοριτσάκι ανάμεσα στα στενά.

Ωστόσο, είναι ο άνθρωπος που πετάει πάνω από τα νερά, που έγινε ήρωας στη φωτογραφία του αυτή, που έγινε το σύμβολο της αποφασιστικής φωτογραφικής στιγμής.

Μια φωτογραφία = χίλιες λέξεις;

Με τίποτα! Απλά είναι η φιλολογία. Θα μπορούσα να γράψω ολόκληρο βιβλίο και ήδη έως εδώ είναι 1800!

Δια ταύτα λοιπόν.

Η αποφασιστική στιγμή δεν είναι κανόνας, γνωρίζει, αλλά δεν αποδέχεται τους κανόνες ο φωτογράφος.  Σίγουρα δεν μπορεί να βρει εφαρμογή σε όλα τα φωτογραφικά θέματα. Όμως προκαλεί το δημιουργό να πάρει θέση και να καταγράψει την ορατή πραγματικότητα, που τραβάει το μάτι του θεατή σίγουρα.

Όποιο θέμα αλλάζει θέση στο χώρο, έχει δηλαδή κάποια κίνηση μέσα στο κάδρο μας, προδιαθέτει και προετοιμάζει για μια πιθανή αξιόλογη φωτογραφία την αποφασιστική στιγμή, αν όλα πάνε καλά φυσικά. Την αποφασιστική στιγμή της φωτογράφησης, υποχρεώνεται ο φωτογράφος να εκθέσει το φιλμ, ή τον αισθητήρα, κι αν δείξει τη φωτογραφία του, να εκτεθεί κι ο ίδιος για αυτό που είδε και επέλεξε. Να πάρει θέση πρέπει και να δείξει την δική του άποψη. Δεν είναι αστείο αυτό στις ημέρες μας.

Η αποφασιστική φωτογραφική στιγμή μπορεί να είναι μια είσοδος σε μια κατάσταση, ή μια έξοδος από αυτή, κάτι δραματικό, ή ανεπανάληπτο, μια γροθιά στο στομάχι, ή ένα τρυφερό χάδι στη κεφαλή μας, μια μισοτελειωμένη πρόταση, ή εισαγωγή για το τέλος που έρχεται άμεσα.

Σε μια φωτογραφία τοπίου, με ένα άδειο ουρανό, ένα ήσυχο ορίζοντα, καδραρισμένη με ευρυγώνιο φακό, όπου τίποτα απολύτως δεν συμβαίνει και δεν κινείται, είναι απίθανο να μας βρει η αποφασιστική στιγμή.

Εδώ η αποφασιστική στιγμή είναι ακριβώς αυτό, η ηρεμία, που όμως διαρκεί, και δεν είναι στιγμιαία, άρα δεν υπάρχει αποφασιστική στιγμή ανάλογης έντασης με αυτή της φωτογραφίας που βασανίζω από την αρχή.

Για μια κατά πάσα πιθανότητα αδιάφορη φωτογραφία κατά άλλα, η αποφασιστική στιγμή που θα συμβεί το καταληκτικό και ανεπανάληπτο, μπορεί να σημάνει και την ηρωική της ένταξη στις φωτογραφίες-αριστουργήματα. Αρκεί φυσικά να προβλέψει σωστά ο φωτογράφος τη στιγμή αυτή. Μπορεί να περιμένει μια ζωή να το πετύχει, κι αν μια στιγμή κοιτάξει αλλού, να συμβεί αυτό το μαγικό και ανεπανάληπτο  θαύμα. Περιμένοντας την αποφασιστική στιγμή, που ίσως και να μην έρθει άμεσα, ο φωτογράφος δεν μπορεί ποτέ να χαλαρώσει, ούτε να ξεκουραστεί. Ικανοποίηση και προσωρινή ανάπαυση δίνει μονάχα η φωτογραφική επιτυχία.

Κυρίες και κύριοι, η αποφασιστική στιγμή χρειάζεται και λίγη τύχη ώστε να μην αλλάξει πορεία το «θέμα» μέσα στο πλαίσιο ακριβώς την αποφασιστική στιγμή που θα χαθεί.

Είναι η αποφασιστική στιγμή της φωτογραφίας, όπου κάτι απλό, μικρό, κοινότυπο, καθημερινό, ίσως αδιάφορο, θα αιχμαλωτισθεί και θα περάσει σε μια άλλη διάσταση, όπου ο χρόνος σταματάει να τρέχει.

«Άπαξ και δια παντός»!

Όσο αντέξει η φωτογραφία στην αισθητική μας και το χρόνο, το ασήμαντο, απλό, κοινότυπο και καθημερινό, θα αποκτήσει ηρωισμό. Ο δημιουργός γνωρίζει τι κάνει σίγουρα, αλλά δεν μπορεί να προβλέψει πλήρως, πέρα από την αποφασιστική στιγμή της λήψης της φωτογραφίας, και τη δική της αυτόνομη πορεία μετά, όταν τυπωθεί, αναρτηθεί, ή δημοσιευθεί.

Ένα λοιπόν από τα υπέροχα μυστήρια της τέχνης κρύβεται πίσω από κάθε αποφασιστική φωτογραφική στιγμή. Και δεν είναι όλοι οι φωτογράφοι που μπορούν να έχουν ανάλογα οράματα, ή να αναζητούν ανάλογες δημιουργικές προκλήσεις. Πόσο μάλλον να προσπαθήσουν να φωτογραφίσουν με ανάλογη μηχανή.

Κι όμως, υπάρχουν ακόμη λίγοι αιθεροβάμονες στο πλανήτη μας που τολμούν!

Μπορεί φωτογραφικά να συμβεί οπουδήποτε, σε οποιονδήποτε και να μην έχει μαζί του φωτογραφική μηχανή, η να κάνει λάθος ρυθμίσεις, ή πιο απλά, να κοιτάξει αλλού για ένα κλάσμα 1/125 του δευτερολέπτου.

Σήμερα με τις υπέρ-αυτόματες φωτογραφικές μηχανές να πετυχαίνουν 12~24 καρέ/ δευτερόλεπτο, οι αποφασιστικές στιγμές ειδικά στο αθλητικό ρεπορτάζ , είναι πλέον θέμα επιλογής σωστής θέσης  και εξοπλισμού, ώστε να υπάρχει άνετη παρακολούθηση του θέματος για τις συνεχόμενες λήψεις. Γιατί δεν μπορεί, κάποια από όλες θα είναι η επίλεκτη. Αρκεί ο φωτογράφος να βρεθεί μπροστά στο θέμα. Αρκεί όμως;

Υπάρχει σήμερα πληθώρα φωτογραφιών που έχουν ληφθεί την αποφασιστική στιγμή, υπέρ-προσφορά θα έλεγα. Έτσι η ιστορική, μουσειακή, εμπορική και αισθητική αξία μιας φωτογραφίας της αποφασιστικής στιγμής, περιορίζεται κατά μια έννοια, ανταγωνίζεται άπειρες άλλες. Δεν παύει να μας εντυπωσιάζει όμως. Είναι θέμα χρόνου και θέματος αν θα μείνει στην ανθρώπινη συλλογική μνήμη μια φωτογραφία και δεν αρκεί μόνο η αποφασιστική στιγμή. 

Να το θέσω διαφορετικά.

Άλλη αξία έχουν οι σπάνιες αποφασιστικές φωτογραφικές στιγμές της κλασσικής φωτογραφικής εποχής, και άλλη οι σημερινές.

Έχουμε όμως και ένα κόλλημα με το παλιό, το κλασσικό, το διαχρονικό, που τελικά καταλήγει στο μουσείο!

Σήμερα (2022) οι κυνηγοί-φωτογράφοι είναι πολλοί, καλά εκπαιδευμένοι, διαβασμένοι και ανάλογα εξοπλισμένοι.

Έτσι κάποιες φωτογραφίες του αθλητικού ρεπορτάζ εύκολα παγιδεύουν το βλέμμα μας. Όταν δείχνουν αυτό που πριν από πενήντα χρόνια ήταν σχεδόν αδύνατο να φωτογραφηθεί με τα διαθέσιμα μέσα (εποχής), μας αναγκάζουν να σταθούμε και να δούμε.  Τεχνολογικά δεν υπήρχαν οι μεγάλοι και βαριοί τηλεφακοί με τη μεγάλη φωτεινότητα και το ρηχό βάθος, ούτε ταχύτητες κλείστρου 1/2000 η 1/4000 κλπ.   

Όσο για εμένα;

Αποφασιστικές στιγμές καταγράφονται πολλές πριν την «αποκάλυψη και τη δραματική φωτογραφική λήψη».

Βασικά οι κρίσιμες αποφάσεις αρχίζουν πριν τη λήψη και είναι (με σειρά προτεραιότητας κατά τη κρίση μου): 1) επιλογή κάδρου- αναλογίες πλευρών (24Χ36 χιλιοστά, 6Χ6, 6Χ7, 6Χ9, ή 10Χ12,5 εκατοστά),   2) επιλογή τύπου μηχανής, 3) φακού, 4) θέμα  5) ώρα της ημέρας- φωτισμός, 6) γωνία και απόσταση, 7) θέση, 8) σύνθεση, 9) τεχνική έκθεσης, και 10) κανόνες (για να γνωρίζουμε τι παραβαίνουμε).

Για εμένα, αποφασιστική στιγμή για τη φωτογραφία, είναι ακόμη και αυτή που παρά τη πλήρη ετοιμότητα μου, θα επιλέξω να μη πάρω μια φωτογραφία για να μην ενοχλήσω, πχ μια μητέρα από  το θηλασμό του βρέφους. Αλλά εσείς δεν θα τη δείτε αυτή τη φωτογραφία, μου αρκεί που την είδα εγώ. Την αποφασιστική στιγμή όμως την έζησα σε όλο της το μεγαλείο. Και αυτό, είναι μόνο ένα από τα πολλά που προσφέρει η φωτογραφία σε εμάς τους μικρούς και ταπεινούς επιβεβαιώνοντας την αξία της ως δημιουργικού μέσου και για το ευρύ κοινό.

Η πραγματική δύναμη του δημιουργού είναι να μπορεί να αναγνωρίζει και να επιλέγει την αποφασιστική στιγμή που θα επέμβει, ή που δεν θα επέμβει.

Κατά τα άλλα; Ζήτω οι αποφασιστικές στιγμές!

Γιάννης Γλυνός

 



Τετάρτη 23 Φεβρουαρίου 2022

Έχετε γειά βρυσούλες...

Κοινή η τύχη, και το μέλλον αόρατο…

 

Μπήκαμε και στο 2022! Covid, Delta, Omicron & σια, κλιματική αλλαγή, ΔΕΗ, lock-down, μας αλλάζουν τα φώτα συνεχίζοντας  τη καλή δουλειά του 2021.Ούτε την επέτειο για τα 200 χρόνια ελεύθερου κράτος δεν χαρήκαμε. Αναρωτιέμαι, το 22 που έχουμε την επέτειο του 1922, τι θα κάνουμε;

Μαύρα μαντάτα για τη γη. Ξεπεράσαμε παγκοσμίως τα 7 δις πληθυσμού, οι γεννήσεις πάντα περισσότερες από τους θανάτους, παρά τις δυσκολίες... Το κύμα μετανάστευσης και προσφυγιάς λόγω τεράστιων οικονομικών και πολιτικών προβλημάτων, προφανώς θα συνεχιστεί με προορισμό τη «παραδεισένια» Ε.Ε. Οι οικονομικοί ανταγωνισμοί, όπως πάντα ξεκινάνε για τις πρώτες ύλες, τελικά κάπου καταλήγουν. Μακριά μας όπως πάντα, κι όπου θέλει ας καταλήξει…Έχετε ακούσει ότι οι πλούσιοι καταστρέφουν το πλανήτη. Ναι, γιατί μπορούν να αγοράζουν και να καταναλώνουν τα πάντα σε μεγαλύτερες ποσότητες. Και οι φτωχοί όμως ονειρεύονται να γίνουν πλούσιοι, για να καταναλώσουν και αυτοί με τη σειρά τους το κατά δύναμη. Ωστόσο οι ανεπτυγμένες χώρες συλλογικά προσέχουν περισσότερο τα του οίκου τους καθώς διαθέτουν πόρους και τεχνολογία. Τελικά το τοξικό σκραπ και ότι απομείνει καταλήγει στις φτωχές. Εδώ, οι οικογένειες μπορούν να επιβιώσουν μόνο ως αγέλες  εργαζομένων, σε κάθε είδους εργασίες. Όλες οι ηλικίες, από παιδιά, μέχρι γέροντες, εργάζονται για να «επιβιώσουν».

Καθημερινή ενημέρωση; Εμείς όμως λιγοστεύουμε σταθερά. Είχαμε πρόσφατα 100 θανάτους ημερησίως από Covid, αλλά και μείωση πληθυσμού από την προηγούμενη απογραφή. Πέσαμε ξανά από τα σύννεφα! Θάνατοι προέρχονται καθημερινά από: ιούς, καρκίνους, ερωτική απογοήτευση και ξύλο (όποιος αγαπάει παιδεύει), κρύο, πνιγμούς, τροχαία ατυχήματα. Στη καθημερινή ρουτίνα των ΜΜΕ, το ποιοτικό πρόγραμμα περιλαμβάνει καθ΄εκάστη: «καλές πράξεις», γεμάτες ανθρωπιά, βιασμούς, ξύλο, άστεγους, απεργίες, διαδηλώσεις, διώξεις, φόνους, βία κατά παιδιών, γυναικών, φιλάθλων, διαφωνούντων γενικώς, αδύναμων και φτωχών. Στις ειδήσεις απλώνεται η μαυρίλα, είναι ελάχιστα τα καλά νέα, κι αν δεν υπάρχουν νέα, όλο και κάτι σε «ροζάκι» θα βρεθεί. Τα «πιασάδικα» στη TV είναι: επαναλήψεις, reality, μαγειρική, μόδα, διαφημίσεις, VIPΜονάχα σε στιγμές υπαρξιακής κρίσης ταυτότητας η TV θα δείξει κάτι χρήσιμο και επιμορφωτικό. Μιλάμε πλέον για κατευθυνόμενη μόρφωση του καναπέ, κατ’ οίκον.

Fake news. Αν όλα αυτά είναι αλήθεια δεν ξέρω, αλλά αυτά μαθαίνω από το γυαλί και το W.W.W. ωστόσο όλα δείχνουν πως «είναι δύσκολο πολύ να βγει η αλήθεια στο κλαρί». Κάποιο μιλάνε καθαρά πλέον για παραπληροφόρηση, ελληνιστί: παραπληροφόρηση, ή ψεύτικα νέα.

dSLR for everΣχετικά τώρα με τη φωτογραφία, που αγάπησα και υπηρέτησα ως άλλος samurai.Βλέπουν οι φωτογράφοι, (όσοι έμαθαν να βλέπουν), αυτά που οι άλλοι προσπερνάνε αδιάφορα, και τα φωτογραφίζουν. Αυτό είναι ένα μικρό μέρος της εργασίας τους όμως. Σήμερα οι εργασίες είναι λιγοστές, οι φωτογράφοι κινδυνεύουν πλέον από παντού και πρέπει να κρύβουν τις πανάκριβες μηχανές τους. Ειδικότερα, οι μονοοπτικές ρεφλέξ για φιλμ έχουν εκτοπιστεί σχεδόν πλήρως από τις dSLR που παρέμειναν ακριβές οι καλές αλλά είναι ογκώδεις, εντυπωσιακές, αποτελεσματικές. Στο δρόμο και στο χώρο εργασίας αυτές οι μηχανές τραβάνε τη προσοχή. Βγήκαν και οι mirorless (αν θυμάμαι το 2009). Είναι ρεφλέξ, αλλά μόνο με ηλεκτρονική σκόπευση, άρα πλήρης εξάρτηση από τη μπαταρία, και το ρεύμα πλέον κοστίζει! Ακρίβυνε και το κοίταγμα! Είναι μικρότερες σε όγκο, και βάρος, αποδίδουν πιο καθαρές φωτογραφίες, τραβάνε και βίντεο. Καλά, δεν με πειράζει και το βίντεο…Δεν συμφώνησα ως φωτογράφος εξ αρχής με τις mirorless , αλλά αυτό δεν έχει σημασία για τις πωλήσεις. Έμαθα πως αρκετοί μεγάλοι κατασκευαστές ετοιμάζονται, ή το σκέπτονται, να σταματήσουν να εξελίσσουν τις dSLR. Έχουμε όμως κάθε δικαίωμα να σκεφτούμε πως ίσως να σταματήσουν να τις υποστηρίζουν και το χειρότερο; να τις παράγουν. Έχουν δει πολλά τα μάτια των φωτογράφων, εκτός από τις φωτογραφίες. Αυτό αν συμβεί, για εμένα σημαίνει «ξεχάστε» και πάλι ότι μάθατε, τέρμα η μεγάλη αυτονομία, και η δωρεάν σκόπευση δίχως κατανάλωση ενέργειας που έγινε τόσο ακριβή και θα δούμε που θα σταματήσει.

Στο άλλο άκρο τώρα. Οι περισσότεροι ερασιτέχνες φωτογράφοι, είναι καθημερινοί άνθρωποι, απλοί. Είναι νέοι, μητέρες, μπαμπάδες, παππούδες, γιαγιάδες, έχουν μείνει στην εποχή του ενσταντανέ, που τώρα το λένε selphie photo. H φωτογραφική τους κρύβεται πλέον σε «παντόφλα» SmartphoneΤους βλέπω να φωτογραφίζουν σχεδόν πάντα με όρθιο κάδρο, με συσκευές που τα κάνουν όλα. Μέσα σε όλα, κάνουν στιγμιότυπα και μικρά βίντεο. Το χάσμα γενεών, απαιτήσεων  και δεξιοτήτων είναι τεράστιο.

Φιλική συμβουλή.Παιδιά, υπάρχει και το οριζόντιο κάδρο, αυτό που βλέπει το ματάκι σας. Κρατείστε λοιπόν το τηλέφωνο πλάγιο, ειδικά στο τοπίο (landscape).Πάμε παρακάτω. Η φωτογραφία καταγράφει, καθώς που ετάχθη, την ορατή πραγματικότητα, είναι σε άμεση σχέση με αυτή. Δίχως το ορατό, χωρίς κάτι πραγματικό, φωτογραφία δεν υπάρχει. Ψυχανεμίζομαι όμως πως είμαστε μια κοινότητα που δεν θέλει, ή δεν μπορεί να  επιπλεύσει στο ποτάμι που κυλάει με απρόβλεπτη βία, ασχήμια, ανατροπές,  και τεράστιες ελλείψεις στα πάντα. Έτσι η κοινότητα προτιμά τη λίμνη, το άραγμα σε μια παραλία, το όνειρο, την επιστημονική φαντασία, το φτιασίδωμα, την υπερβολή, το παραμύθι, το pulp fiction, το flou artistic, το avatarΌλοι είμαστε αναγκασμένοι να κάνουμε και εμπορικές πράξεις. Οι περισσότεροι φωτογράφοι ζούμε από τις ειδικές υπηρεσίες που προσφέρουμε για τις ανάγκες της κοινότητας. Όταν η κοινότητα μας χρειάζεται ολοένα πιο λίγο, και όταν δεν μπορεί να μας πληρώνει, ακολουθούμε τη τύχη των καλλιτεχνών και συμπάσχουμε με το λαό μας. Οι εξαιρέσεις βεβαιώνουν το νέο κανόνα.

Φωτογράφοι, Covid και συναφή προβλήματα. Η πρόσφατη διαμαρτυρία των φωτογράφων μας για την δραματική οικονομική κατάσταση και τους περιορισμούς λόγω του covid 19 (και συναφών παραλλάξεων) είναι κάτι που απασχολεί όλους. Έχουν πληγεί σοβαρά όμως όλες οι επιχειρήσεις, κι όχι μόνο οι φωτογράφοι. Συνεχίζεται η έλλειψη σε ημιαγωγούς με αποτέλεσμα να φρενάρει η βιομηχανική παραγωγή. Η βιομηχανία imaging αδυνατεί να ακολουθήσει τη ζήτηση, οι λιγοστές παραγγελίες έχουν μπει σε λίστες αναμονής. Καιρός για να φύγει στο stock! Οι εργαζόμενοι νέοι μας, κι όχι μόνον οι φωτογράφοι, είναι πλέον μια αδικοχαμένη γενιά με απρόβλεπτες συνέπιες για το μέλλον της χώρας. Η λέξη αποταμίευση για τους νέους μας έχει διαγραφεί από το λεξιλόγιο. Όχι δεν είμαι έξυπνος, απαισιόδοξος είμαι από τα διδάγματα της ιστορίας. Οι αισιόδοξοι θα πουν πως: όλα θα επανακάμψουν, υπάρχει αρκετός άδειος-έρημος χώρος σε αυτή τη γη για να ζήσουνε ακόμη αρκετά δις. Ναι, αλλά που θα καλλιεργούμε τρόφιμα; τι θα τρώμε; Σόγια μόνον; Μιλάμε πλέον για σογιαλισμό! Πολύ καλό το ντοκιμαντέρ. Με τις πρώτες ύλες όμως τι θα γίνει; Προσέξτε και μια ετεροχρονισμένη «σύμπτωση» απόψεων. Έχουμε το οικολογικό, προφητικό θρίλερ, μια ταινία του 1973 που είναι το «Soylent green». Το φιλμ αναφέρεται στη Νέα Υόρκη, έτος 2022 μ.Χ…. Έπεσε λίγο έξω στο τόπο και το χρόνο. Επιστημονική φαντασία; Δεν θα το έλεγα σήμερα. Αν διαιρέσουμε το διαθέσιμο χώρο με τα άτομα (7 δις, και κάτι ψιλά), το αποτέλεσμα είναι λίγα έως ελάχιστα τα τετραγωνικά μέτρα σε πρώτο επίπεδο που αναλογούν στο καθένα. Για το λόγο αυτό ψιλώσαμε τα κτήρια στις πόλεις και ανακαλύψαμε την οριζόντια ιδιοκτησία! Αν δείτε το φιλμ, ή κάποια «διαμερίσματα» σήμερα στο Χογκ- Κογκ θα καταλάβετε. Εμείς στην Ελλάδα, έχουμε το αντίθετα υπογεννητικότητα, και λιγοστεύουμε κατ’ έτος. Δεν σημαίνει όμως πως θα μείνουμε για πάντα μακάριοι και large όταν στη γειτονιά υπάρχει αναβρασμός. Και οι καλλιτέχνες έχουν πέσει σε τραγική οικονομική θέση παγκοσμίως, επιβιώνουν με χίλια ζόρια κι όχι μόνον από την «εργασία» τους. Οι φωτογράφοι συμπάσχουν,  βιώνουν και μια δραματική-τραγική αλλαγή στην αισθητική της φωτογραφικής εικόνας που δημιουργούν. Το ότι η φωτογραφία δια του νόμου έγινε «τέχνη», ελάχιστα βοήθησε το κλάδο μας. Η κλασσική φωτογραφία (μέχρι και την έλευση της ψηφιακής μηχανής των 3 Mpixels), νομίζω πως έκανε το κύκλο της εμπορικά, και καλλιτεχνικά. Κι αν δεν τον έκλεισε, ολοένα λιγότεροι θέλουν να βλέπουν τις ομορφιές της φύσης όπως αυτές καταγράφονται αβίαστα και αντικειμενικά (αρχικά) από τους φακούς των μηχανών, ειδικά των ψηφιακών. Αλλά είναι μια αίσθηση, είναι μια άποψη που έχω εγώ για τις «φωτογραφίες». Διαφωνώ ως γνωστό, με αυτές που βλέπω να προβάλλονται ως καλές και ωραίες φωτογραφίες, αλλά είναι εικόνες που έγιναν από φωτογραφικές λήψεις. Αυτό που καταγράφουν αντικειμενικά και φιλότιμα σήμερα οι φακοί των ρεπόρτερ, είναι μια ακόμη προειδοποίηση για το μέλλον της γης. Μιλάμε για εκατομμύρια πραγματικών φωτογραφιών από την χρονιά της ανακάλυψης της φωτογραφίας.

Και λοιπόν; Τι έγινε; Απόμειναν: η τεχνική φωτογραφία για εκδόσεις και επιστημονικές εφαρμογές, οι φωτογραφίες από αέρος με τα γνωστά μας πλέον drone. Σποραδικά συμβαίνει καμιά εκδήλωση-μυστήριο, κάποια εκτύπωση, άντε και καμιά ταυτότητα, ή φωτοτυπία. Αλλά δεν αρκούν αυτά. Στη διαφήμιση, η φωτογραφία ακροβατεί ανάμεσα στο φτιασίδωμα και την αντικειμενική αποτύπωση. Σκέφτομαι, πως αυτό συμβαίνει για να μη φέρει ο οργισμένος αγοραστής το  χρυσοπληρωμένο προϊόν στο κεφάλι του κατασκευαστή. Βλέπω πχ φωτογραφίες φωτογραφικών μηχανών, ή υπολογιστών,  και δεν μπορώ να καταλάβω αν το «σκάφος» είναι πλαστικό, ή μεταλλικό. Και εδώ που φτάσαμε, είναι η ουσία για όσα κάθισα και έγραψα απόψε 16 του Γενάρη. Αν η φωτογραφία δεν πείθει τι νόημα έχει; Απομένει ως χόμπι! Θα γίνουμε πομποί δίχως αποδέκτες; Καμιά εικόνα δεν μπορεί να λειτουργήσει ως ντοκουμέντο και καμιά ζωγραφιά. Μόνο η φωτογραφία, η κλασσική, η πραγματική φωτογραφία μπορεί. Φοβάμαι ότι σε λίγο θα μας αφήσει μόνους μας σε ένα κόσμο Avatar, η ένα κόσμο του MatrixΗ φύση δεν χρειάζεται τις ωραιοποιημένες φωτογραφίες μας για να γίνει όμορφη, ή να σωθεί. Είναι όμορφη η φύση, ακόμη κι όταν είναι «άσχημη» και βίαιη. Θα σωθεί η φύση μονάχα αν ο άνθρωπος περιορίσει τις δραστηριότητές του, ή μετακομίσει σε άλλο πλανήτη. Διαφορετικά θα μας εκδικηθεί.

'Ενα υπαρξιακό ερώτημα. Τι νόημα έχει αν σταματήσει να παράγει και να λειτουργεί ο άνθρωπος κινητήρες εσωτερικής καύσης, όταν δεν θα έχει που να θάψει τις μεγάλες μπαταρίες  ηλεκτροκίνησης; Ήδη οι άχρηστες μπαταρίες είναι μεγάλο πρόβλημα, ακόμη ένα υιικό φορτίο. Όσο για τη φωτογραφία; Όταν ζητάνε ολοένα περισσότερα από αυτό που δεν  έχει και δεν είναι, επιταχύνουνε το τέλος της. Ίσως την ανακαλύψουνε αργότερα και «πάλι από την αρχή», κατά πως ορίζει ο κύκλος της ζωής, ή το προφητικό του Οδυσσέα Ελύτη. Αλλά τότε θα είναι για λόγους μουσειακούς και επένδυσης χρημάτων. Το ποτάμι δεν επιστρέφει και εγώ συνεχίζω με τη φωτογραφία που έμαθα και αποδέχτηκα στα 18 μου χρόνια, αλλά σήμερα είμαι είδος προς εξαφάνιση. Θα με πάρει το ποτάμι στο τέλος. Και φυσικά, δεν θέλω mirorless, αλλά ακούει κανείς;

 

Γιάννης Γλυνός

 

 

 

 

   

 

 

 

 

 

 

Τετάρτη 26 Ιανουαρίου 2022

μια άσπρη ημέρα του 2022

 

Ιανουάριος 2022.

Η άσπρη ημέρα της Αττικής, η χαμένη κοινή λογική, το μέγα μπάχαλο και η κατάψυξη.

-«όπου λαλούν πολλά κοκόρια αργεί να ξημερώσει»

 


Αρκετές ημέρες πριν οι μετεωρολόγοι ήταν ξεκάθαροι πως έρχονται ισχυρές χιονοπτώσεις, ακόμη και μέσα στην Αθήνα. Πρόβλεψαν, το δήλωσαν δημόσια, πως θα χρειαστούν αλυσίδες ακόμη και μέσα στο κέντρο, πως ο κρατικός «μηχανισμός» θα πρέπει να προετοιμαστεί για πολύ χιόνι και μεγάλα προβλήματα.

Δεν νομίζω πως η κλιματική αλλαγή είναι κάτι έκτακτο καθώς κάθε κάποια χρόνια (κύκλος φαινομένου) οι χώρες, κι όχι μόνο η Ελλάδα, υποδέχονται πάρα πολλές βροχές και χιόνια πάνω από το μέσο όρο και τη κανονικότητα.

Εγώ πχ θυμάμαι ακόμη τρεις χρονιές με πάρα πολύ χιόνι ακόμη και μέσα στην Αθήνα. Αυτή είναι η τέταρτη φορά. Από μια χρονιά μάλιστα έχω και φωτογραφίες που μοιράστηκαν δωρεάν ως screen saver για υπολογιστές. 

Δεν χρειαζόταν να μας πει κανείς πως είναι χειμώνας. Πως είμαστε στη μέση της εποχής, το ξέρουμε. Αν δεν κάνει χιόνι το χειμώνα πότε θα κάνει; Το ξέραμε όλοι, όπως ξέραμε πως καλά θα κάνουμε να αποφύγομε τις άσκοπες μετακινήσεις, να προετοιμαστούμε όσο γίνεται και μπορούμε για κάποιες ημέρες αποκλεισμού, διακοπής ρεύματος, νερού, τροφής, αδυναμία μετακίνησης  ασχέτως οχήματος και εξοπλισμού.

Δεν παίζει κανείς ούτε με τη θάλασσα, ούτε με τις δυνάμεις της φύσης που της έχουμε αλλάξει τα φώτα. Έτσι είδα οχήματα με τετρακίνηση να μη μπορούν να πάνε ούτε  5 μέτρα κυριολεκτικά στο ίσιωμα από ασχετοσύνη οδηγών. Και τη στιγμή αυτή, στη περιοχή αυτή, δεν είχε ούτε 2 πόντους χιόνι. Ήταν πριν το στρώσει για καλά, φαντασθείτε τι έγινε μετά.

Ακόμη κι αν δεν υπήρχαν οι προειδοποιήσεις της ΕΜΥ, η κοινή λογική υπαγορεύει όλοι να μπουν σε επιφυλακή, να μη ρισκάρουν εκτός κι αν είναι απόλυτη ανάγκη (θέμα προσωπικής κρίσης).

Υπήρχαν ρεπορτάζ και διαβεβαιώσεις πως η κρατική μηχανή ήταν έτοιμη, αλατιέρες, εκχιονιστικά, οι δήμοι, οι κοινότητες, ο ΔΕΔΗΕ, οι διαχείριση των δρόμων ιδιωτικών και δημόσιων, όλοι και όλα ήταν έτοιμα.

Όμως καθώς φαίνεται στην Ελλάδα η εγκύκλιος είναι υπεράνω νόμων, η κοινή λογική απουσιάζει, η ανευθυνότητα μεγαλουργεί, όλα τα ρίχνουμε στη συλλογική ευθύνη των επιτροπών και μυαλό δεν βάζουμε. Είναι λάθος προφανώς η πολυφωνία τέτοιες στιγμές, τι να πω;

Καλή η δημοκρατία, όταν όμως αυτός που έχει βάρδια-επιφυλακή-υπηρεσία σε δύσκολες ώρες όπως: ένας υπάλληλος της Αττικής οδού στα διόδια και στη διαχείρηση, ένας δημόσιος υπάλληλος σε επιφυλακή, ένας αστυνομικός, ο περιφερειάρχης, ο αρμόδιος υπουργός, δεν ποιάνουν το τεύρο από τα κέρατε να τι ακολουθεί. Όταν βλέπουν τη καταστροφή που έρχεται ολοταχώς, και δεν κάνουν κάτι, τότε έχουμε αυτά που έγιναν.

Θα έπρεπε να αναλαμβάνουν άμεση δράση και πρωτοβουλίες όσοι είναι επιφυλακή και βάρδια στη πρώτη γραμμή. Κάτι σαν το στρατό, που έχουμε: διοικητή μονάδας, αξιωματικό επιφυλακής, υπαξιωματικό, και φτάνουμε στο τέλος σε όποιον έχει μείνει όρθιος. Η μηχανή δεν σταματάει καθώς υπάρχουν και άλλες επιφυλακές: 5 λεπτών, κλπ. Δεν μπορούν να εξαφανίζονται όλοι αυτοί που μπορούν να πάρουν αποφάσεις όταν τους χρειάζεται η κρατική μηχανή κι ο κοσμάκης.

Αντί αυτού, όταν όλοι περιμένουν άνωθεν εντολές γιατί φοβούνται να κάνουν κάτι, τελικά δεν κάνουν το αυτονόητο, και οδηγούμαστε στο χάος και τη ντροπή που καταγράψανε τα ΜΜΕ. Τι να τη κάνουμε τη δημοκρατία λοιπόν όταν οι ευθύνες πάνε μπαλάκι από επιτροπή σε επιτροπή;

Δεν είναι πρώτη φορά που γίνεται ανάλογη χιονόπτωση, αλλά τα παθήματα δεν γίνονται μαθήματα καθώς διαπιστώνουμε.

Τα λάθη αυτή τη φορά ήταν πάρα πολλά. Η πρωτοφανής χιονοθύελλα, μη το ξεχνάμε, έφερε το χάος που ακόμη απόψε Τετάρτη 26 Ιανουαρίου επικρατεί στους αποκρυσταλλωμένους δρόμους της Αθήνας, των προαστίων και περιοχών της Αττικής. Ακινητοποιημένα αυτοκίνητα κλείνουν τους δρόμους καθώς πολλοί  οδηγοί δεν μπορούν από το παγετό να πλησιάσουν, ούτε να βγουν από παγωμένα σπίτια τους.

Το αλάτι μάλλον δεν έπεσε, οι δήμοι ήταν αδύναμοι να περάσουν στους απροσπέλαστους δρόμους, οι κεντρικές αρτηρίες έκλεισαν, οι έξοδοι της Αττικής οδού, που έτσι κι αλλιώς δεν ήταν έτοιμη παρά τις προειδοποιήσεις, έκλεισαν από τα ακινητοποιημένα. Δεν υπήρχε η δυνατότητα να κινηθούν τα προπορευόμενα οχήματα, που δεν είχαν αλυσίδες, ή αν είχαν δεν ήξεραν, ή δεν μπορούσαν να τις περάσουν οι οδηγοί, αλλά κι αν όλα ήταν σωστά, τα προπορευόμενα οχήματα είχαν κωλύσει και κλείσει το υπέρ- σύγχρονο «ασφαλή» δρόμο. Όταν ακούω πως όλα είναι υπό έλεγχο, ανατριχιάζω. Με πιάνει τρόμος επειδή γνωρίζω πάρα πολύ καλά τον τρόπο που έχουν εκπαιδευτεί οι δημόσιοι υπάλληλοι να υπακούουν, να υπηρετούν το κράτος αρχικά, και αν περισσέψει τους πολίτες. Κι αν το καμάρι των δρόμων μας έγινε παγίδα και παγοδρόμιο, τι να σκεφτεί ο πολίτης για τους άλλους δρόμους;

Ελπίζω να ενοχληθούν αρκετοί, ελπίζω και να καταλάβουν πως οι απλοί Έλληνες πολίτες (άνδρες και γυναίκες κάθε ηλικίας) δεν είναι εχθροί του κράτους και των υπαλλήλων του. Αν τους έβλεπαν έστω ως πελάτες τους, τα πράγματα θα ήταν ποιο καλά. Αν υπάρχουν αντιρρήσεις για όλα αυτά, ας κοιτάξουν ξανά τα ρεπορτάζ των ΜΜΕ μπας και καταλάβουν και ξυπνήσουν γιατί η Ελλάδα μας δεν αξίζει τέτοια κατάντια που επηρεάζει όλους μας.

‘Άνθρωποι παγιδευμένοι στη κατάψυξη, χωρίς φάρμακα, τροφή, κουβέρτες, νερό, χωρίς τόπο να κοιμηθούν. Βρέθηκαν χώροι στο πάτωμα του Ελ. Βενιζέλου και σε ξενοδοχεία της περιοχής, το είδαμε το αίσχος! Παγκράτι, Νέα Σμύρνη, Δάφνη, Παιανία, Γλυκά Νερά, Σπάτα, τι να πω;

Όσο για δέντρα; Υπάρχει ντροπή για κράτος, δημόσιο, δασαρχείο, ΔΕΔΗΕ, δήμοι, ΟΤΕ, πολεοδομία; όλοι σε παραπέμπουν από τον ένα στον άλλο για να κοπούν τα δέντρα που ακουμπάνε στα καλώδια και στα σπίτια, λες και δεν έχουν πέσει ξανά από τον αέρα, ή το χιόνι. Λες και δεν κάηκε το Ντράφι, λες και ακόμη δεν ψάχνουν τι έγινε και γιατί. Η ανευθυνότητα στο μεγαλείο της. Για κάθε δέντρο που θα πέφτει σε περιουσία θα πρέπει αυτεπάγγελτα να επεμβαίνει εισαγγελέας. Ασχέτως αν ο πολίτης έχει, ή δεν έχει ζητήσει να κοπεί.

Είναι ευθύνη των δήμων και της πολιτείας επί τέλους η προστασία των περιουσιών απ τη πτώση δέντρων. Φταίμε και εμείς δεν λέω, κτίζουμε μέσα στο δάσος, βγαίνουμε στο χιόνι δίχως ετοιμασία, δίχως αλυσίδες στους τροχούς, αψηφούμε τους κανόνες κυκλοφορίας, δεν ξέρουμε τι σημαίνει χειμώνας, αστυνόμος, υποχρέωση, υπακοή στις υποδείξεις των τροχονόμων, δεν θέλουμε να κυβερνηθούμε από κανένα. Όλα τα ξέρουμε, δεν σεβόμαστε. Τελικά, όταν πάθουμε κάτι κλαίμε, φωνάζουμε και κατηγορούμε όλους τους άλλους, και το κράτος που το κλέβουμε σε κάθε ευκαιρία για αυτό και αυτό μας ανταποδίδει τα ίσια.  Να λοιπόν πάλι που έκλισαν οι δρόμοι όχι μόνο από το χιόνι αλλά και από πτώση δέντρων, και θα πέσουν ξανά και ξανά.

Οι φυσικές καταστροφές είναι απρόβλεπτες, ωστόσο η ΕΜΥ ήταν σαφής:

-«έρχεται μεγάλη χιονόπτωση, χιονοθύελλα». Και ήρθε!  

Είμαστε και πάλι απροετοίμαστοι όπως τόσες φορές. Να το θυμηθείτε ότι έγινε, όταν γίνει ξανά, γιατί θα ξαναγίνει. Εμείς σπάνια βλέπουμε τόσο χιόνι και λέμε πως δεν αξίζει ο κόπος για τόση προετοιμασία. Ε, κι αν χιονίσει πάρα πολύ, που θα πάει; Δεν θα λειώσει! Θα λειώσει σίγουρα.

 Μην αγωνιάτε όμως, απόψε άκουσα στα δελτία πως θα βρέξει σε δυο ημέρες και έτσι θα λειώσει το χιόνι, άρα: «λευτεριά στα γίδια»!

Κι αν δημιουργηθεί ακόμη ένα υπουργείο; Δίχως άνωθεν εντολή και ειδική εγκύκλιο δεν κουνιέται φύλο. Αυτό δεν το γνωρίζει ουδείς σε αυτό το τόπο και έτσι όλα γίνονται ένας κύκλος. Στη γλώσσα των υπολογιστών είναι αυτό που λέμε loop.

Το λιγότερο που μπορούσε να γίνει ήταν: απαγορεύσει εισόδου στην Αττική οδό, σε όλες μεγάλες αρτηρίες να μείνει μια λουρίδα ανοικτή, διαφορετικά; Απαγόρευση κυκλοφορίας αρχικά σε φορτηγά και στη συνέχεια για όλους πλην των οχημάτων κοινής ωφέλειας, από το πρωί, πριν κλείσουν οι δρόμοι. Όταν το χιόνι είναι τόσο πολύ, ακόμη και οι αλυσίδες δεν αρκούν καθώς το χιόνι σηκώνει το όχημα και οι τροχοί πλέον δεν έχουν πρόσφυση, άρα έχουμε ακινητοποίηση, όπως έχουμε και από τα άλλα οχήματα που δεν έχουν αλυσίδες. Γνωστά όλα αυτά, είναι κοινή λογική, αλλά χάθηκε στις επιτροπές και τις εγκύκλιους.

Όμως θα ερωτήσω και περιμένω μια τίμια απάντηση. Κοιτάξτε στο καθρεφτη, βάλτε το χέρι στη καρδιά.

Άντε κι ο υπάλληλος στα διόδια της Αττικής οδού σας έλεγε στις 9 το πρωί πως:

- «δεν επιτρέπεται να περάσετε και κάντε αναστροφή, αλλά μην το αφήσετε εδώ», θα το δεχόσαστε αδιαμαρτύρητα;

Θα φεύγατε το ταχύτερο δυνατό για να μη παγιδευτούν όσο καθυστερείτε περισσότερα οχήματα;

Δεν σας άκουσα….

27 01 2022, η επόμενη ημέρα, μετά την άσπρη ημέρα.

Επιβεβαίωσε το χάος ανακοινώσεων και ρεπορτάζ ότι χάθηκε η κοινή λογική. Ήταν μια αναμενόμενη καταιγίδα με μπόλικο χιόνι, χειμώνας γαρ, και όλα αυτά τα προβλήματα ήταν επόμενο να γιγαντωθούν με δεδομένη την νιρβάνα των Ελλήνων και το Μεσογειακό καλό κλίμα και το Ελληνικό φως! Είναι ένα φως που δεν μπορεί ατυχώς να μας φωτίσει τις δραματικές στιγμές. Το ρεύμα στις πρίζες χάθηκε για πολλές ώρες, σε αρκετές περιοχές, αλλά και μετά, το δράμα κορυφώθηκε, καθώς πήγαινε και ερχότανε απρόσμενα, στα καλά καθούμενα, καταστρέφοντας όποια συσκευή έβρισκε. Τι να τη κάνω τη συγνώμη που ποτέ δεν ακούστηκε από το ΔΕΔΗΕ; Τι να κάνω με τα δέντρα που δεν κόπηκαν, τι είδος ετοιμασία ήταν αυτή;






Ακόμη σήμερα υπάρχουν πολλά προβλήματα με απροσπέλαστους δρόμους, κρυσταλλωμένο χιόνι, αδυναμία μετακίνησης, τούμπες κλπ.

Το πιγκ-πογκ για την απόδοση ευθηνών οργιάζει, οι "έξυπνες" προτάσεις κατόπιν εορτής πέφτουν βροχή, ας ήταν να έπεφτε βροχή και στους δρόμους!

Από τη συλλογη ειδήσεων και δηλώσεων, καταλάβαμε πως φταίει: ο ΔΕΔΗΕ, ο περιφερειάρχης, η Αττική οδός, τα φθαρμένα λάστιχα, η τρέλα του Έλληνα, οι δήμοι, οι κοινότητες, οι στενοί δρόμοι, τα πολλά αυτοκίνητα, τα δέντρα. Ήτανε ανάγκη να πέσει και το χιόνι; Καιρός λοιπόν να σοβαρευτούμε λιγάκι, γιατί θα έρθει και άλλος χιονιάς.  Όσο για τις αποζημειώσεις; ωραία ημέρα σήμερα!

 

Γιάννης Γλυνός

26 01 2022

 

Τρίτη 25 Ιανουαρίου 2022

Κοινή η τύχη, και το μέλλον αόρατο…

  

Μπήκαμε και στο 2022!

Covid-19, Delta, Omicron & ΣΙΑ, κλιματική αλλαγή, lock-down, ανταγωνισμοί, εντάσεις, βία, ΔΕΗ, και άλλα τινά, μας αλλάζουν τα φώτα συνεχίζοντας  τη παράδοση.  

Επέλεξα ένα ασήμαντο θεματάκι, μια λεπτομέρεια, για να εκτονωθώ εγγράφως.

«Τέλος των dSLR»?

Αγάπησα και υπηρέτησα τη φωτογραφία ως samurai, έτσι ολίγη ιστορία δεν βλάπτει.

Είναι απογοητευτικό, ταπεινωτικό, εξουθενωτικό να ανανεώνουμε αναγκαστικά τον εξοπλισμό κάθε τόσο. Προφανώς είχε ωριμάσει η μετάβαση από το φιλμ και τα χημικά, στη ψηφιακή τεχνολογία.

To 1996 όμως, κάποιος φίλος φωτογράφος είχε πληρώσει 6.000.000 δραχμές για μια «πρωτόγονη» ογκώδη dSLR με ανάλυση 1,3 Mpixels (17.400 €).

Ένα χρόνο μετά, κάποιος σκότωσε μια κορυφαία ρεφλέξ 35 χιλιοστών με το φακό της. Την αντάλλαξε μπροστά μου, στον ίδιο έμπορο, με κόμπακτ best seller εποχής με ανάλυση 2 Mpixels (τιμή βιτρίνας 500.000 δραχμές).

Σήμερα, αρχές του 2022, θα βρείτε στις αλυσίδες ερασιτεχνικές μηχανές με αναλύσεις από 12 ~24 Mpixels και κόστος 400-1200€.

Ωφελημένοι από τη ψηφιακή φωτογραφία βγήκαν οι πελάτες των φωτογράφων, διότι όταν φωτογράφιζα με φιλμ μεσαίου φορμά, χρέωνα 10.000-15.000 δραχμές/ λήψη (29-43€ σήμερα). Άκουσα πως  για ανάλογες εργασίες, οι φωτογράφοι παίρνανε το 2020 από 5€ έως -10€! Δεν γνωρίζω όμως αν αληθεύει.

Θυμάμαι τις συμμετοχές στις εκθέσεις Photokina από το 1998 και μέχρι το 2008. Οι κατασκευαστές, οι εκθέτες, οι αίθουσες και τα τετραγωνικά λιγόστευαν σε κάθε επόμενη έκθεση. Μεγάλοι κατασκευαστές οπτικών και φωτογραφικών τελικά απορροφήθηκαν από μεγάλους εμπόρους. Άλλοι χάθηκαν εντελώς.

Από το 1998 παρουσιάστηκαν  δειλά-δειλά οι πρώτοι Κινέζοι κατασκευαστές. Σήμερα, στις περισσότερες ψηφιακές συσκευές  θα βρείτε κάπου το : made in PRC. Η  Photokina έγινε αναμνηστική φωτογραφία το 2018, ο Covid την ανέβαλε και δεν ξέρω αν θα τη δούμε ξανά. Αλλά και ποιος να πάει; Να δει ότι απόμεινε;

Μεγάλα σε κυκλοφορία φωτογραφικά περιοδικά έκλεισαν, ή συγχωνεύτηκαν (2006-2008).

Συγκριτικές δοκιμές με όλες τις μηχανές της τρέχουσας παραγωγής δεν περνάνε από το πάγκο του ειδικού τύπου, δεν γίνονται γιατί αυτός ο τύπος καταποντίστηκε. Τι πραγματικά κάνουν οι ερασιτεχνικές μηχανές κανείς δεν μπορεί να μάθει παρά μόνον όταν αγοράσει μια μηχανή. Η γνώση των τεχνικών χαρακτηριστικών δεν αρκεί αν θέλει κάποιος να εξαντλήσει την ποιότητα των φωτογραφιών της νέας του μηχανής.

 Ακόμη και τα ψηφιακά ΜΜΕ (W.W.W.) περιόρισαν δραματικά τις πληροφορίες για το imaging και τα προϊόντα του. Απόμειναν λιγοστές διαφημίσεις, οι έρευνες best price, και οι δήθεν «διαρροές».

Οι μεγάλες αλυσίδες δεν έχουνε ειδικούς για τα φωτογραφικά, αναγκαστικά έχουν πωλητές που ενημερώνουν τους χρήστες για τα τεχνικά χαρακτηριστικά.

Λίγοι φωτογράφοι έμειναν όρθιοι, άλλοι είναι στον άσσο από έλλειψη αναθέσεων, περιουσίες χάθηκαν σε εξοπλισμό (προβολείς, φλας, εκτυπωτές κλπ) που κανείς δεν θέλει πλέον. Από τα ειδικά καταστήματα φωτογραφικών ελάχιστα απόμειναν.

Η τραγωδία των φωτογράφων άρχισε με το πέρασμα στη ψηφιακή εποχή.

Η τεχνολογία αυτή έγινε ένα τέρας που τρέφεται από τους υποταγμένους στον ανταγωνισμό, την απληστία και τις προσταγές του marketing. Η φωτογραφία έγινε τμήμα του imaging, και προήχθη σε τέχνη, και με το νόμο. Ο φωτογράφος αναβαθμίστηκε σε χρήστη.  Η ανάλυση αισθητήρα έφτασε στα κινητά τηλέφωνα σε νούμερα απίστευτα αλλά και άχρηστα, παρασύροντας και τις ψηφιακές φωτογραφικές μηχανές. Σήμερα τα προβλήματα μας δείχνουν πόσο τις είχαμε υπέρ-εκτιμήσει. Οι μπαταρίες πχ, έχουν ζωή το πολύ 3 χρόνια, τα ηλεκτρονικά και οι φακοί σε αφήνουν στη μέση της εργασίας. Οι μηχανές δεν μένουν από κλείστρο και πολλά κλικ, αλλά για λόγους «καθαρά συναισθηματικούς» και σκόνες στον αισθητήρα.

Έχω ήδη αρκετές  ψηφιακές μηχανές που τις έβαλα στην «ναφθαλίνη» λόγω ανάλυσης. Το τραγικό είναι πως οι περισσότερες μετά από 5-6 χρόνια «ύπνου» δεν ξύπνησαν ποτέ! .

Με το ότι «σκέπτονται» τώρα να μην εξελίξουν άλλο τις dSLR, γιατί είναι λένε, τέλειες, κάτι θέλουν να μας πούνε;

Για να μη μείνουν πίσω στη τεχνολογία όσοι samurai δεν αγόρασαν, ετοιμάζονται για mirorless. Κι ας μην είναι ιδανικές για όλες τις λήψεις.

Σε ένα επάγγελμα με τεράστια εξειδίκευση, με παράδοση στις ειδικές κατασκευές και τις ειδικές  φωτογραφίσεις, όλες οι φωτογραφικές μηχανές κάποια στιγμή θα χρειαστούν σε κάποια εργασία. Ακόμη και οι εντελώς χειροκίνητες για φιλμ θα έρθει ώρα που θα χρειαστούν σε κάποια ειδική φωτογράφιση.

Φωτογράφοι, Covid-19 και συναφή νέα

Η πρόσφατη διαμαρτυρία των φωτογράφων μας για την δραματική οικονομική κατάσταση και τους περιορισμούς λόγω του covid και μεταλλάξεων «διέφυγε της προσοχής» των ΜΜΕ.

Έχουν πληγεί σοβαρά όμως όλες οι επιχειρήσεις, όχι μόνο οι φωτογράφοι.

Οι εργαζόμενοι νέοι μας, είναι πλέον μια αδικοχαμένη γενιά με απρόβλεπτες συνέπιες για το μέλλον της χώρας.

Η λέξη αποταμίευση για τους νέους μας έχει διαγραφεί από το λεξιλόγιο.

Οι αισιόδοξοι θα πουν πως: όλα θα επανακάμψουν, υπάρχει αρκετός άδειος-έρημος χώρος σε αυτή τη γη για να ζήσουνε ακόμη αρκετά δις. Ας πάνε λοιπόν εκεί.

Ναι, αλλά τι θα τρώνε; Σόγια μόνον; Μιλάνε πλέον για σογιαλισμό!

Και με τις πρώτες ύλες τι θα γίνει;

Εμείς στην Ελλάδα, έχουμε υπογεννητικότητα, και λιγοστεύουμε κατ’ έτος. Θα μείνουμε για πάντα μακάριοι και large!

Εκδικείται η φύση λένε τώρα, αλλά θα σωθεί λέω εγώ μονάχα αν ο άνθρωπος περιορίσει τις δραστηριότητές του, ή μετακομίσει σε άλλο πλανήτη.

Τι νόημα έχει αν σταματήσει να παράγει και να λειτουργεί ο άνθρωπος κινητήρες εσωτερικής καύσης, όταν δεν θα έχει που να θάψει τις μεγάλες μπαταρίες  ηλεκτροκίνησης;

Όσο για τη φωτογραφία; Όταν ζητάνε ολοένα περισσότερα από αυτό που δεν  έχει και δεν είναι, επιταχύνουνε το τέλος της.

Το ποτάμι δεν επιστρέφει και εγώ συνεχίζω με τη φωτογραφία που έμαθα και αποδέχτηκα στα 18 μου χρόνια. Όμως σήμερα είμαι είδος προς εξαφάνιση.

Όχι, δεν θέλω mirorless. 'Ασπρη ημέρα ήθελα, αλλά όχι και έτσι. Πάει και η Ελπίδα...

 

Γιάννης Γλυνός