φωτογραφία, χώρος, χρόνος, σύμπαν

Φιλοσοφούμε άνευ …...

Με το πέρασμα του χρόνου (αναφέρομαι στο διάστημα που ζει ο καθένας μας, στο χώρο που του έλαχε, στη γη μας, στο σύμπαν), σκέφτομαι ανάμεσα σε άλλα πως η φωτογραφία μου δίδαξε κάποιες αλήθειες. Αλήθειες που είναι τόσο αυτονόητες ίσως, όπως ότι το μήλο, από μόνο του, όταν έρθει η ώρα του και ωριμάσει, θα πέσει που αλλού; κάτω από τη μηλιά.

Φιλοσοφία της παλιάς μας της δραχμής θα πείτε.

Η συχνή ασχολία με τη φωτογραφία μας οδηγεί να βλέπουμε πράγματα και να σκεφτούμε, (αν σκεφτόμαστε που και που), πως κάθε στιγμή που απαιτείται για κάθε λήψη ενός στιγμιότυπου είναι μοναδική.

Κάθε στιγμή που ζούμε πραγματικά κι όχι εικονικά, είναι ανεκτίμητη, δεν επιστρέφει. Κι αν κάτι επαναληφθεί ως συμβάν, ποτέ δεν θα είναι ίδιο το φως, ο χώρος, ο χρόνος, η γωνία παρατήρησης, η διάθεση, η κρίση μας.

Όλα θα έχουν αλλάξει, ακόμη και το μέσο και ο τρόπος καταγραφής ίσως έχουν αλλάξει.

Αυτό που συμβαίνει μπροστά μας, αυτό το ορατό-πραγματικό, μόνο μια φωτογραφία ίσως καταφέρει να συλλάβει-καταγράψει ως είδωλο με τις όποιες ιδιαιτερότητες του μέσου (φακός, υλικό, στοιχεία έκθεσης, γωνία λήψης). 

Όσες φωτογραφίες κι αν κοιτάξουμε, μας δείχνουν μια ψευδαίσθηση πραγματικότητας δυο διαστάσεων. Το βάθος στη φωτογραφία, το υποθέτουμε από τη προοπτική των γραμμών και την μείωση του φωτισμού, ίσως γιατί υπάρχουν και οπτικά τρυκ.

Κάθε φωτογραφία που τραβάμε, ειδικά η ασπρόμαυρη που αγνοεί-αφαιρεί τα χρώματα, αλλάζει το ορατό πραγματικό σε ένα γκρίζο φωτογραφημένο παρελθόν.

Κάθε φωτογραφία που τραβάμε μέσα από ένα φακό καταγράφει το ορατό, αλλά σε δυο διαστάσεις. Αντί για αυτό που βλέπουνε τα δυο μας μάτια (στερεοσκοπική όραση), αντί για τα 16 εκατομμύρια διακριτά χρώματα, εμείς τολμάμε την επιλογή και την αφαίρεση, την σύνθεση και την ανασύνθεση σχημάτων και φόρμας. Υπάρχει για κάθε ασπρόμαυρη φωτογραφία που θα πάρουμε πλήρης ελευθερία επιλογής και η δημιουργία είναι η ανταμοιβή μας, αν πετύχει κάτι αξιόλογο φυσικά η λήψη. Μα και αποτυχία να έχουμε, αν αναλύσουμε τι πήγε στραβά, θα έχουμε ένα μικρό κέρδος από το μάθημα.

Επιλέγουμε τις δυο διαστάσεις του κάδρου της φωτογραφίας απορρίπτοντας όλα τα άλλα από το περιβάλλοντα χώρο και ορισμένες διαβαθμίσεις του άσπρου-μαύρου (από άσπρο-μαύρο δυο μόνο τόνων, μέχρι 256 διαβαθμίσεις του γκρίζου). 

Αυτά σημαίνουν ερμηνεία, δημιουργία, επιλογή, και όχι αντιγραφή της πραγματικότητας. Ειδικά αν από πριν τη ρύθμιση και λήψη γνωρίζουμε το αποτέλεσμα που θα βγει στη φωτογραφία, μπορούμε να πούμε πως βλέπουμε διαφορετικά, βλέπουμε φωτογραφικά. Ίσως και να βλέπουμε το αόρατο στους πολλούς και αμύητους περί τη φωτογραφική τέχνη και τεχνική.

Η αποτύπωση - φωτογραφία δεν είναι το ίδιο το γεγονός και ας μη τη συγχέουμε με τη πραγματικότητα. Η φωτογραφία έχει πλέον τη δική της πραγματικότητα. Μπορεί να ζήσει μόνη της, δίχως εμάς και δίχως το ορατό και πραγματικό από το οποίο προήλθε με δική μας απόφαση.

Το ορατό γεγονός λογικά θα σβήσει ποιο γρήγορα από τη φωτογραφία του, ίσως και με τη δύση του ήλιου. Θα μείνει μόνο ο χώρος, ο τόπος, η ύλη, ένα μικρό κατάλοιπο σε μια γωνιά του σύμπαντος. Η φωτογραφία θα έχει αξία μόνο εφόσον θα βρεθεί κάποιος θεατής που θα τη πάρει στα χέρια του, θα τη κοιτάξει, θα την "διαβάσει" και θα ονειρευτεί - οραματιστεί κατά κάποιο τρόπο αυτό που υπήρξε. Ο καλός θεατής, θα είναι κάτι σαν το φωτογράφο που οραματίστηκε το φωτογραφικό αποτέλεσμα πριν αυτό βγει από τη μηχανή!

Η κινούμενη φωτογραφία-κινηματογράφος, μπορεί επί πλέον να καταγράψει και το διάστημα του χρόνου που πέρασε μπροστά από το χώρο του φακού. Εδώ ο κινηματογράφος υπερέχει της ακίνητης φωτογραφίας, ακόμη κι όταν μας δείχνει ένα στατικό πλάνο καταγράφει το χρόνο της στατικότητας, όσο διαρκεί η διαδοχή των καρέ.

Πίσω από κάθε λήψη, κάθε φακό , κάθε στιγμή, στο χώρο αυτό που μας περιβάλλει, θα βρίσκεται ένα μικρό μυαλό που αντιλαμβάνεται το σύμπαν με όσες γνώσεις κατέχει το ίδιο και με βοηθό τις όσες δυνατότητες και μέσα έχει η ανθρωπότητα στο χρόνο αναφοράς.

Ο χώρος μας, είναι ένα μικρό, ελάχιστο μόνο μέρος του σύμπαντος. Η φωτογραφία μας προσφέρει σήμερα πάρα πολλές οπτικές πληροφορίες για το χώρο και τη γη μας, για περιοχές που δεν μπορούμε να πάμε. Μας δείχνουν οι φωτογραφίες πως αυτό που λέμε "διάστημα" κοιτάζοντας προς τον νυχτερινό ουρανό, κάθε άλλο από κενό είναι, ακόμη κι αν δεν υπάρχει αέρας, ή βαρύτητα.

Εμείς παραμένουμε καθηλωμένοι και δέσμιοι των αισθήσεων, της λογικής μας, της αριθμητικής, της γεωμετρίας και του χάους του σύμπαντος. Μόνο η σκέψη μπορεί να πάει άμεσα σχεδόν από τη μια θέση στην άλλη, γιατί στα άκρα του σύμπαντος δεν είναι εφικτό να πάει κανείς καθώς κανείς δεν ξέρει, ευτυχώς, κατά που πέφτουν αυτά τα άκρα, που δεν υπάρχουν φυσικά. Ίσως η μαθηματική θεωρεία του χάους με τις υπέροχες γραφικές παραστάσεις να κάνει ποιο κατανοητό το χαοτικό σύμπαν.

Ο χώρος μας και ο χρόνος μας υπολογίζονται εδώ και πολλά χρόνια με βάση τις γνώσεις μας και τις ανάγκες μας κατοχής και διαχείρισης των όσων μας προσφέρει πλουσιοπάροχα η γη, στη μικρή μας άκρη ενός αχανούς σύμπαντος. Η αριθμητική και η γεωμετρία μας, οι ορισμοί για το χρόνο, το χώρο, το φως κλπ προήλθαν από τις ανάγκες μας να ορίσουμε τα άκρα και τα όρια επί της γης αρχικά. Όταν αργότερα πατήσανε κάποιοι πόδι στη Σελήνη, έκαναν όπως και οι ισπανοί και πορτογάλοι κονκισταδόρες, δηλαδή τοποθέτησαν σημαίες και σύμβολα κατοχής. Σαν να μην υπάρχουν πουθενά στο σύμπαν άλλοι πιθανοί διεκδικητές!

Ο καθένας μας είναι ένα μικρό κέντρο του σύμπαντος, έτσι το αντιλαμβάνεται, ανθρωποκεντρικά. Και ο καθένας αν του δοθεί η δυνατότητα και η ευκαιρία θα θελήσει να κάνει κατοχή σε όλα...για πάντα. Αναρωτιέται άραγε κανείς μήπως κάπου, υπάρχουν άλλοι ποιό έξυπνοι και περισσότερο ισχυροί από εμάς τους μικρούς ανόητους;

Αλλά αν υπάρχουν και είναι ατυχώς ποιο αδύναμοι, το τέλος τους θα είναι σίγουρο, όπως ήταν το τέλος των ινδιάνων του Αμαζόνιου, ή των ερυθρόδερμων.

Όπως και να έχει είμαστε προσωρινά φιλοξενούμενοι στη γη.

Κι αν ένας φύγει από τη ζωή, το σύμπαν θα παραμένει στη θέση του. Αλλά κι όλα τα άλλα μικρά ανθρωπάκια αν χαθούν για κάποιο λόγο, πάλι το σύμπαν εκεί θα είναι απέραντο και αχανές και χρονικά απέθαντο.

Το σύμπαν, ο ορισμός που έχουμε δώσει δηλαδή σε αυτό το χάος, είναι τα πάντα. Έξω από ¨τα πάντα¨, δεν υπάρχει, δεν πρέπει να υπάρχει τίποτα. Διαφορετικά αναζητούμε καινούριο ορισμό, νέα λέξη.

Το σύμπαν επεκτείνεται διαρκώς, τις διαστάσεις του ακόμη κι αν οριστούν, είναι σχεδόν αδύνατο να τις ενσωματώσουμε στα δικά μας δεδομένα χώρου και διαστάσεων.

Και πως να μετρήσεις διαστάσεις για κάτι που διαστέλλεται, κάτι που ξεχειλώνει;

Και πως να ορίσεις διαστάσεις σε κάτι που δεν έχει αρχή και τέλος, σε κάτι που τα χοράει όλα, που διαστέλλεται συνεχώς, που εφόσον δεν έχει αρχή και τέλος δεν έχει και δυο σημεία σαφή και ορισμένα για να υπολογιστεί η απόσταση ανάμεσά τους.

Γιατί, αν υποθέσουμε πως εκτίνεται το σύμπαν από το α (βάλτε όποιο αριθμό θέλετε) έως το ω (κάποιο νούμερο), τότε πριν το α και μετά το ω δεν μπορεί να υπάρχει κάτι που να ορίζει ότι εδώ είναι και όχι ποιο πέρα! Ασύλληπτο; Μόνο αποστάσεις ανάμεσα στα περιεχόμενα σώματα του σύμπαντος μπορούμε να υπολογίσουμε, και είναι συντριπτικά μεγάλα τα νούμερα αυτά για τα μέτρα μας.

Η γεωμετρία μας χρησιμεύει για να μετρά όρια. Μετά από τα όρια τα δικά μας, είναι τα όρια του γείτονα, κλπ. Στο σύμπαν, πως να μετρήσει κανείς και πως να κατανοήσει πως δεν υπάρχουν όρια αρχής και τέλους μιας επιφάνειας ή ενός χώρου; Πως να προσεγγίσει στη γνώση πως μπορούμε να υπολογίσουμε μόνο αποστάσεις ανάμεσα σε σώματα που "κολυμπάνε" μέσα σε αυτό;

Και πως να κατανοήσουμε απλά και εύκολα πως αυτό που παρατηρούμε με το τηλεσκόπιο έχει σβήσει προ πολλού;

Και πως να κατανοήσουμε πως όπου κι αν στρέψουμε το φακό μας στον "άδειο" και "σκοτεινό" ουρανό θα ανακαλύψουμε και ένα γαλαξία ή ένα χάος από μικρά άστρα, σώματα, πλανήτες, ήλιους, δορυφόρους, ηλιακά συστήματα;

Τι καλά να μπορούσαμε να βάλουμε χέρι σε όλα αυτά!

Η απληστία στο αποκορύφωμά της!

Ευτυχώς για τους πιθανούς κατοίκους του σύμπαντος δεν φτάνουμε κοντά τους, για την ώρα.

Το σύμπαν δημιουργήθηκε σε βάθος χρόνου που ακόμη κι αν οριστεί αριθμητικά ως υπόθεση, θα είναι τρομακτικό το νούμερο σε σχέση με τη δική μας ζωή με το προσδόκιμο 100 ετών (βαριά-βαριά). Πόσο μάλλον μπορεί να γίνει κατανοητός ο χρόνος δημιουργίας σε σχέση με το βασικό χρόνο έκθεσης 1/125 του δευτερολέπτου που χρειάζεται μια τυπική λήψη φωτογραφίας. Ακόμη κι αν πούμε πως εκατό χρόνια ζωής του ανθρώπου φαντάζουν ως ένα δευτερόλεπτο στη ζωή του σύμπαντος, και πάλι μεγάλη, τεράστια εκτίμηση δίνουμε στη ζωή μας.

Παρά το ότι η λέξη σύμπαν έγινε αποδεκτή για να συμπεριλάβει τα πάντα, χώρο και ουράνια σώματα και το μεταξύ τους άχρηστο "κενό", την εποχή που δόθηκε ο ορισμός υπέθεταν τα μυαλά μας τα μικρά πως ένα σύμπαν υπήρχε. Το καινό, λέγαμε πως πραγματικά δεν , περιέχει τίποτα! Δεν βλέπαμε, δεν ακούγαμε, δεν μπορούσαμε να πιάσουμε, άρα είναι άδειο!

Όμως πρόσφατα λένε πως υπάρχουν κι άλλα σύμπαντα!

Μας λένε ακόμη και σήμερα μερικοί πως η γη είναι επίπεδη! Μιλάμε για μέγιστη ανοησία όμως.

Αλλά, τι σημασία έχει πλέον όταν τα νούμερα που αφορούν το σύμπαν, έστω το παλιό "γνωστό" το δικό μας, είναι τόσο τεράστια που συνθλίβουν τις δυνατότητες σύγκρισης και κατανόησης των μεγεθών του φτωχού μας μυαλού; Τι να σου κάνει ένα χιλιόμετρο μπροστά σε ένα εκατομμύριο έτη φωτός;

Κατανοούμε διαστάσεις όπως: ένα μέτρο, ένα εκατοστό, ένα χιλιοστό, δέκα μέτρα, άντε 500 μέτρα, άντε χίλια μέτρα, άντε Αθήνα-Θεσσαλονίκη. Αλλά μια τυπική για το σύμπαν απόσταση είναι ένα έτος φωτός *.

Ο γύρος της γης στη ποιό μεγάλη του διάσταση είναι πραγματικά ένα τίποτα σε σχέση με τις διαστάσεις και αποστάσεις ανάμεσα σε αστέρια του σύμπαντος.

Οι ποιό διαδεδομένες διαστάσεις φωτογραφικών εκτυπώσεων σε εκατοστά είναι 13χ18, 18χ24, 30χ40, 70χ100, μετά από 40 περίπου χιλιόμετρα μακριά από τη γη, ψηλά στον ουρανό, δεν υπάρχει βαρύτητα, και από τους δορυφόρους που έχουμε τοποθετήσει εκεί βλέπουμε τι γίνεται σε κάθε περιοχή της γης. Προσοχή, όχι σημείο, αλλά περιοχή με ακρίβεια και ανάλυση μέχρι και ενός τετραγωνικού μέτρου! (Google Earth Pro).

Και να που μάθαμε πως αυτό που βλέπουμε το βράδυ στον ουρανό να λάμπει, τη στιγμή που το κοιτάζουμε πραγματικά έχει εξαφανισθεί εδώ και χρόνια (επιεικώς). Δηλαδή, το φως ταξιδεύει! (300.000μ/δευτερόλεπτο στο κενό).

Για να θέσω λίγο έξω από εμάς το πρόβλημα, ας κοιτάξουμε έξω από εμάς, ένα ζουζούνι, ένα ψαράκι, ένα χελιδόνι, ένα κοριό. Το ίδιο σύμπαν που μας περιβάλλει, περιβάλλει και όλα όσα ζουν επί της γης. Όσα όμως δεν έχουν το δικό μας μυαλό και τις αισθήσεις δεν το γνωρίζουν πολύ απλά. Ίσως το σύμπαν να περιβάλλει και άλλες μορφές ζωής, σε άλλους πλανήτες, άλλα ηλιακά συστήματα, σε άλλους γαλαξίες.

Αλλά τι σημασία έχει για τη ζωή τους και τη ζωή μας αν δεν επηρεάζει το σύμπαν με ορατό και αντιληπτό από το δικό μας μυαλό και τη ζωή που φιλοξενεί;

Η φωτογραφία, διδάσκει όπως και η ιστορία ένα σημαντικό πράγμα. Ευτυχώς που οι μετρήσεις του γνωστού μας σύμπαντος δίνουν τόσο τρομακτικά τεράστια νούμερα, ικανά να ανακόψουν την απληστία των μικρών μας μυαλών. Ποτέ δεν θα μπορέσει ένας και μόνος άνθρωπος να πάρει τόσες πολλές φωτογραφίες, συνεχώς ώστε να καταγράψει όλα όσα συμβαίνουν στη δική μας γη, πόσο μάλλον στο εγγύς διάστημα που μας περιβάλλει.

Ωστόσο, έχουμε συλλέξει πλέον τόσες πολλές φωτογραφίες και βίντεο για το πλανήτη μας (κομμάτια χώρου-χρόνου που είναι μέσα στο όρια των δικών μας δυνατοτήτων κατανόησης). Έτσι μπορούμε να κατανοήσουμε περισσότερο έννοιες όπως: σύμπαν, διάστημα, καινό, χρόνος, γαλαξίας, αστέρια, γη, κλιματική αλλαγή κλπ. 

Κατέχουμε για τη γη τόσες πληροφορίες που αν συγκεντρωθούν και δοθούν σε ένα άτομο, ίσως προκύψει τεράστιο πρόβλημα.

Παλιά, λίγα χρόνια πριν κατασκευαστούν φακοί, τηλεσκόπια και μικροσκόπια, θεωρούσαμε καινό τα πάντα όλα όσα μας περιέβαλαν επειδή απλά δεν τα βλέπαμε!

Ωστόσο, η τεχνολογία μας ίσως μας κάνει πραγματικά θεούς σε σύγκριση με άλλους πρωτόγονους κατοίκους του σύμπαντος, αν βρεθούν.

Αλλά υπάρχει πάντα και η πιθανότητα κάπου αλλού να υπάρχουν πραγματικά τεχνολογικοί θεοί συγκριτικά με εμάς, η ακόμη να βρούμε που πραγματικά μένει ο δικός θεός, ο δημιουργός όλων. Όλα είναι θέμα μυαλού και αντίληψης ίσως, εμείς μόνο να τραβάμε φωτογραφίες και να κοιτάζουμε το αόρατο που δεν βλέπουν όσοι δεν ασχολούνται με τη φωτογραφία. Όσο για το σύμπαν; ευτυχώς ακόμη δεν το φτάνουμε... Και έτσι καίμε τα δάση μας, αποτελειώνουμε τις πρώτες ύλες της γης και απλώνουμε χέρι δηλαδή εκεί που φτάνουμε!

Γιατί τόσο η ιστορία όσο και οι φωτογραφίες μας δείχνουν πως ο άνθρωπος είναι βίαιος, άπληστος, καλός αλλά και εξαιρετικά κακός συνάμα. Τοποθετεί ο άνθρωπος τους θεούς του ψηλά κάπου στον ουρανό, και αυτός δεν ξέρει που, για να μη τους φτάνει, γιατί όταν το φτάνει το θεό του, τον σκοτώνει, τρώει το σώμα του και πίνει το αίμα του.

Είναι μια διόλου θετική άποψη που σχημάτιζαν οι "άγριοι" για τους χριστιανούς ιεραπόστολους. Ακόμη και οι Βίκινγκς δυσκολευόντουσαν να πιστέψουν τους παραλογισμούς της Αγίας Γραφής, και προτιμούσαν τη δική τους Βαλχάλα.

Και πάλι αν έρθει ο άνθρωπος σε επαφή με κάποιο άλλο θεό, αν το καταλάβει, και πάλι τα ίδια θα κάνει. Αλλά τι θα μπορούσε να σκεφτεί ένας εξωγήινος αν έβλεπε τι κάνουμε στους αδύναμους; θα κατανοούσε το θρησκευτικό μας μένος; Η μήπως θα μας έβαζε σε μια γυάλα για να μας παρατηρεί όπως εμείς τα έντομα;

Οι φωτογραφίες που έχουμε στα 200 χρόνια της φωτογραφίας, αποδείχνουν πάρα πολλά για το ποιόν του ανθρώπου. Όσο για το σύμπαν; ποιο καλά να το αφήσουμε ήσυχο εφόσον μας ανέχεται. Οι φωτογραφίες του αρκούν για να κατανοήσουμε τις ακατανόητες χαώδεις διαστάσεις του. Ο μικρός ανθρωπάκος με τη φωτογραφική του μηχανή το μόνο που μπορεί να κάνει είναι να δείχνει με τις φωτογραφίες του όσα βλέπει, αν τα βλέπει, αλλά δεν μπορεί να μας πει και να περιγράψει.

Γιάννης Γλυνός

* Το έτος φωτός είναι μονάδα μέτρησης μήκους, η απόστασης.

Χρησιμοποιείται στην αστροφυσική, εφόσον οι αποστάσεις της Γης από τους υπόλοιπους πλανήτες είναι τέτοιες που έπρεπε να υπάρχει ειδική μονάδα μέτρησης. Ως έτος φωτός ορίζεται η απόσταση που θα καλύψει ένα φωτόνιο κινούμενο στο κενό σε ένα έτος, δηλαδή 365,25 ημέρες που αποτελούνται από 86.400 δευτερόλεπτα η καθεμιά.

Τα φωτόνια είναι τα ταχύτερα σωματίδια στο σύμπαν και κινούνται με ταχύτητα περίπου 300.000 χλμ. το δευτερόλεπτο. Είναι μια ταχύτητα που αν κάποιος κάποιος θα μπορούσε πετύχει, θα έκανε το γύρο της Γης ακολουθώντας τον ισημερινό, 7,5 φορές μέσα σε ένα δευτερόλεπτο!

Η μετατροπή του έτους φωτός σε χιλιόμετρα μοιάζει εξωπραγματική. Κι αυτό γιατί ένα έτος φωτός ισούται περίπου με 9,5 τρισεκατομμύρια χιλιόμετρα!

Τα πιο απομακρυσμένα "σημεία" του Σύμπαντος, φτάνουν σε απόσταση 92 δισεκατομμυρίων ετών φωτός με τη προϋπόθεση ότι το σύμπαν θα παραμείνει σταθερό όσο διαρκεί τουλάχιστο η μέτρηση.

ο άνθρωπος, είναι παράξενο ζώο

Άνθρωπος σου λέει ο άλλος!

Εκεί που λες τι ωραία που μας τα λέει! την επόμενη στιγμή, στον ίδιο χώρο, δημιουργεί μια κόλαση.
Από τα λόγια στη πράξη!
Ο άνθρωπος μπορεί να ανοίξει το κουτί της Πανδώρας με την ίδια ευκολία που θα δημιουργήσει κάτι εξαιρετικά καλό.
Βιάζεται για τη δεύτερη παρουσία; Βαρέθηκε τη ζωή; Τι να υποθέσω;
Να για παράδειγμα, διάβασα κάπου, κάποτε, πως:
-“Η αρμονία πηγάζει από την αντίθεση”.
Σίγουρα;
Και τότε πως ταιριάζουν τα σκουπίδια με τις ανθισμένες αμυγδαλιές;
Πήρα τη μικρή μου κόμπακτ και πήγα εκεί που ένας, ή περισσότεροι συνάνθρωποι πέταξαν τα σκουπίδια τους στο κάμπο, δίπλα στην Αττική οδό (κοντά στη Κάντζα).
Και τα πέταξαν δίπλα και γύρω στις ανθισμένες αμυγδαλιές.
Ήτανε από τους ρομαντικούς! Γιατί οι άλλοι τα πετάνε στο κάμπο όπου και να είναι!
Είναι κάτι ανάλογο σαν να ραίνουν τις νύφες αντί με άνθη και ρύζι, με αποφάγια και σκουπίδια! Μπλιάχ!

Χρησιμοποίησα τη φωτογραφική μηχανή λοιπόν σαν σημειωματάριο, έβγαλα φωτογραφίες-για το ντοκουμέντο.
Άρχισα ανάποδα τη φωτογράφιση, από το αίσχος και το σύνολο, προχώρησα μετά κοντά στα κλαδιά και στα υπέροχα άνθη αφήνοντας στο τέλος εντελώς έξω από το κάδρο τα σκουπίδια. Σαν να μην υπήρχαν!
Οργή και απογοήτευση για τα σκουπίδια, ντροπή για την ομορφιά που την έλουσαν με περιττώματα, σπασμένα γυαλιά, σπασμένες λάμπες φθορισμού, πλαστικά, σακούλες, και ότι άλλο άχρηστο φαντασθείτε.
Θαυμασμός για τα άνθη.
Κάποιος φωτογράφος είπε: αν θες να μάθεις αν υπάρχει θεός, κοίταξε ένα λουλούδι!
Εγώ λέω και να το δεις από κοντά!











Χρόνια τώρα φωτογραφίζω αναζητώντας την ομορφιά, τις αντιθέσεις, τα σχήματα, τις φόρμες, τις αρμονίες. Προσπαθώ να αφήσω έξω από το κάδρο μου τη βαρβαρότητα, την ασχήμια, τα σκουπίδια έχοντας πλήρη γνώση της ευκολίας με την οποία η φωτογραφία μπορεί να ωραιοποιήσει και τα πλέον άσχημα και αποκρουστικά που μας περιβάλουν.
Ειδικά οι ασπρόμαυρες φωτογραφίες λειτουργούν περισσότερο αφαιρετικά και δημιουργικά, ομορφαίνουν την ασχήμια όπως το χιόνι που καλύπτει τις ατέλειες και τις βρωμιές.

Παλιότερα, είχα ετοιμάσει αρκετές φωτογραφίες με “ωραιότατα” αυθεντικά σκουπίδια και μπάζα φωνογραφημένα εκ του φυσικού, για μια έκθεση αφιερωμένη στο περιβάλλον και στον κάμπο στα Μεσόγεια. Είχα συντάξει για πρόλογο και ένα κειμενάκι, σκέτο φαρμάκι, ετοίμασα και το κατάλογο. Είπα κάτι να κάνω για τα σκουπίδια που πετάνε, και το έκανα με τα δικά μου τα όπλα, με φωτογραφίες και λίγα λόγια.

Και τι θαρρείτε πως έγινε;
Αυτή η έκθεση δεν έγινε ποτέ! μου αρνήθηκαν οι τοπικοί άρχοντες το χώρο!
Εγώ έμεινα με τις φωτογραφίες, το κατάλογο και τη πίκρα, όχι για την έκθεση που δεν έγινε ποτέ, αλλά για την ανοησία των ανθρώπων που δεν θέλουν να καταλάβουν πως ετούτη η γη που μας τρέφει δεν μας αντέχει πλέον.
Θα ρωτήσει ίσως κάποιος:
-μα καλά, παντού σκουπίδια βλέπεις; όλος ο κάμπος στα μεσόγεια είναι γεμάτος σκουπίδια; Αυτά μονάχα δίπλα στις ανθισμένες αμυγδαλιές σε ενόχλησαν; σου χάλασαν το όνειρο; Ξύπνα καημένε!

Να απαντήσω; 

Θα απαντήσω λοιπόν με αυτό που έγραψα πριν από χρόνια για την έκθεση που δεν έγινε.

- Είναι ποιο μεγάλος ο κίνδυνος να μας αρέσουν τα φωνογραφημένα σκουπίδια τώρα, από τα ίδια τα σκουπίδια.
















Τα σκουπίδια, έτσι κι αλλιώς θα μας πνίξουν κάποια στιγμή, αργότερα.
Αυτό το συμπλήρωσα σήμερα.
Και μη κάνετε πως δεν βλέπετε αρκεί να τα ξεφορτωθείτε. Ανάλογα έχουμε και τα “ανθρώπινα σκουπίδια”, τους ανθρώπους που το μορφωμένο, άπληστο και ανθρωποφάγο μας σύστημα βάζει καθημερινά στο περιθώριο στη φτώχεια και την εξαθλίωση. Κατ’ εικόνα τίνος μας έπλασε αλήθεια;
-”όμορφος κόσμος, ηθικός, αγγελικά πλασμένος” αλλά βρωμιάρης!

Αν έτσι φερόμαστε σε ένα όμορφο δέντρο τις λιγοστές ημέρες της ανθοφορίας του, κοιτάζοντας την ορατή πραγματικότητα και τις φωτογραφίες που πήρα, ένα πράγμα να σας θυμίσω θέλω: 

-”τα δέντρα πεθαίνουν όρθια”! 

Συνεχίστε λοιπόν τη καλή δουλειά! (τώρα που δεν βλέπει κανείς)!

Γιάννης Γλυνός

24 Φεβρουαρίου 2020